Euthyphro

Opinie czytelników

Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 32 głosach.

Zawartość książki:

Euthyphro Platona to dialog sokratejski, którego wydarzenia rozgrywają się w tygodniach poprzedzających proces Sokratesa (399 pne), między Sokratesem a Euthyphro. Dialog obejmuje takie tematy, jak znaczenie pobożności i sprawiedliwości. Jak to często bywa w przypadku najwcześniejszych dialogów Platona, kończy się aporią.

W tym dialogu Sokrates spotyka się z Eutyfronem na ganku ówczesnego archonta basileusa ("króla sędziego"). Sokrates mówi mu, że przygotowuje się do sądu przeciwko oskarżeniom Meletusa o bezbożność. Eutyfron mówi Sokratesowi, że sam idzie do sądu, aby oskarżyć swojego ojca o związanie robotnika łańcuchami i pozostawienie go na śmierć. To wywołało gniew jego własnej rodziny, która uważa, że jego ojciec miał rację. Robotnik zabił kolegę z pracy, co ich zdaniem zwalnia ojca z odpowiedzialności za pozostawienie go związanego w rowie na śmierć głodową. Ponieważ Eutyfron wydaje się być pewny siebie, Sokrates prosi go o zdefiniowanie pobożności. Jego pomoc wyjaśni sprawę Sokratesa na sali sądowej. Jeśli Sokrates zostanie poproszony o zdefiniowanie pobożności, może po prostu polegać na definicji Eutyfrona. Prowadzi to jednak do głównego dylematu dialogu, gdy obaj nie mogą dojść do satysfakcjonującego wniosku. Czy coś jest pobożne, ponieważ bogowie to aprobują, czy też bogowie aprobują to, ponieważ jest pobożne? To aporyczne zakończenie doprowadziło do jednej z najdłuższych debat teologicznych i metaetycznych w historii.

Dialog w Euthyphro odbywa się w pobliżu sądu archon basileus (króla sędziego), gdzie Sokrates i Euthyphro spotykają się ze sobą; każdy mężczyzna jest obecny w sądzie na wstępnych przesłuchaniach do ewentualnych procesów.

Euthyphro przybył, aby przedstawić zarzuty morderstwa przeciwko własnemu ojcu, który po aresztowaniu jednego ze swoich pracowników (Thetes) za zabicie niewolnika z rodzinnej posiadłości na wyspie Naksos, związał go i wrzucił do rowu, gdzie zmarł z powodu narażenia na działanie żywiołów (3e-4d), podczas gdy ojciec Euthyphro czekał, aby usłyszeć od egzegetów (por. Laws 759d) o tym, jak postępować. Sokrates jest zdumiony pewnością Eutyfry, że jest w stanie oskarżyć własnego ojca o poważne oskarżenie o nieumyślne spowodowanie śmierci, pomimo faktu, że prawo ateńskie zezwala tylko krewnym zmarłego na wniesienie pozwu o morderstwo (Dem. 43 57). Eutyfron odrzuca zdumienie Sokratesa, co potwierdza jego nadmierną pewność siebie w krytycznym osądzie spraw religijnych i etycznych.