Opory psychoanalizy

Opinie czytelników

Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 8 głosach.

Oryginalny tytuł:

Resistances of Psychoanalysis

Zawartość książki:

W trzech esejach, które składają się na tę stymulującą i często zaskakującą książkę, Jacques Derrida argumentuje przeciwko poglądowi, że podstawowe idee psychoanalizy zostały dogłębnie przepracowane, uargumentowane i przyswojone. Ciągłe zainteresowanie psychoanalizą jest tutaj badane w różnych oporach wobec analizy - rozumianej nie tylko jako zjawisko teoretyzowane w sercu psychoanalizy, ale jako opór psychoanalizy wobec samej siebie, niepodatność na analizę, która ma związek ze strukturą samej analizy.

Derrida nie tylko pokazuje, w jaki sposób można dziś odnowić zainteresowanie psychoanalizą i pisarstwem psychoanalitycznym, ale eseje te dają mu możliwość powrotu i ponownej oceny tematu, z którym po raz pierwszy zmierzył się (w eseju o Freudzie) w 1966 roku. Służą one również wyjaśnieniu sposobu myślenia Derridy o tematach esejów - Freudzie, Lacanie i Foucault - myślenia, które, zwłaszcza w odniesieniu do dwóch ostatnich, zostało znacznie zniekształcone i źle zrozumiane.

Pierwszy esej, poświęcony Freudowi, to tour de force bliskiej lektury tekstów Freuda jako refleksji filozoficznej. Dzięki drobnym rozróżnieniom, jakich Derrida dokonuje w tej analitycznej lekturze, zwłaszcza w Interpretacji marzeń sennych, otwiera on sferę analizy na nowe i nieprzewidywalne formy - takie jak spotkanie z zakazem (gdy kontynuowanie analizy jest zabronione przez strukturalne ograniczenie).

Po eseju, który można nazwać powrotem Derridy do Freuda, kolejny poświęcony jest Lacanowi, postaci, dla której to określenie było czymś w rodzaju sloganu. W tym eseju oraz w kolejnym, poświęconym Foucaultowi, Derrida ponownie spotyka dwóch myślicieli, którym wcześniej poświęcił ważne eseje, co wywołało burzliwe dyskusje i liczne podziały w środowiskach intelektualnych pozostających pod wpływem ich pism. W eseju tym, który umiejętnie włącza pojęcie oporu w szersze kwestie, Derrida pyta w istocie: Jakie jest pochodzenie i natura tekstu konstytuującego psychoanalizę Lacanowską, biorąc pod uwagę jego istnienie jako archiwum, jako nauki, jako seminaria, transkrypcje, cytaty itd.

Trzeci esej Derridy można nazwać nie tylko krytyką, ale i docenieniem pracy Foucaulta: docenieniem nie tylko w sensie psychologicznym i retorycznym, ale także w tym sensie, że podnosi myśl Foucaulta, przywracając jej zakresy i niuanse utracone w wyniku redukcji przez jego czytelników, jego własne teksty i ich formalne opakowanie.