Kolonizacja i dekolonizacja Afryki: Historia i dziedzictwo europejskiego imperializmu na kontynencie afrykańskim

Oryginalny tytuł:

The Colonization and Decolonization of Africa: The History and Legacy of European Imperialism across the African Continent

Zawartość książki:

*Zawiera zdjęcia.

*Zawiera bibliografię do dalszej lektury.

Współczesna historia Afryki była do niedawna pisana w imieniu rdzennych ras przez białego człowieka, który siłą wkroczył na kontynent w szczególnie hubrystycznej i dynamicznej fazie europejskiej historii. W 1884 roku książę Otto von Bismark, kanclerz Niemiec, zebrał pełnomocników wszystkich głównych mocarstw Europy, aby zająć się kolonizacją Afryki w taki sposób, aby uniknąć prowokacji wojennej. To wydarzenie - znane jako konferencja berlińska z lat 1884-1885 - wywołało zjawisko, które stało się znane jako walka o Afrykę. Konferencja ustanowiła dwie fundamentalne zasady przejęcia Afryki przez Europę. Pierwszą z nich było to, że żadne uznanie aneksji nie zostanie przyznane bez dowodu praktycznej okupacji, a po drugie, że praktyczna okupacja zostanie uznana za niezgodną z prawem bez formalnego apelu o ochronę złożonego w imieniu terytorium przez jego przywódcę, który to apel musi zostać utrwalony na papierze w formie traktatu prawnego.

Zapoczątkowało to pęd, kierowany głównie przez europejskie interesy handlowe w postaci spółek czarterowych, do penetracji afrykańskiego wnętrza i podbijania jego przywódców bronią, bibelotami i alkoholem, a po uzyskaniu w ten sposób ich znaków lub pieczęci na fałszywych traktatach, rozpoczęcie ustanawiania granic przyszłych europejskich kolonii afrykańskich. Łatwość, z jaką to osiągnięto, wynikała z faktu, że w tym momencie tradycyjne afrykańskie przywództwo było zjednoczone, a ludzie dopiero co wrócili po stuleciach wstrząsu spowodowanego handlem niewolnikami. Tak więc uzurpowanie sobie władzy, zastraszanie i tak już zepsutego społeczeństwa oraz rozgrywanie jednego przywódcy przeciwko drugiemu było zadaniem dyplomatycznym tak dziecinnie prostym, że sprawa została w większości załatwiona w mniej niż dekadę.

Podczas II wojny światowej prezydent Roosevelt wyobrażał sobie powojenny świat zupełnie inaczej niż jego brytyjski odpowiednik, Winston Churchill. Kiedy Roosevelt i Churchill spotkali się na tak zwanej Konferencji Atlantyckiej, prośby Churchilla o amerykańską siłę roboczą i pomoc zostały zaakceptowane, ale tylko pod jasnymi warunkami. Jeśli Stany Zjednoczone miałyby przyjść z pomocą Wielkiej Brytanii, to w celu pokonania Niemców i Japończyków, a nie w celu wspierania niemożliwych do utrzymania instytucji imperium. Wielka Brytania, a co za tym idzie Francja i Portugalia, jedyni pozostali główni europejscy udziałowcy obcego imperium, musieliby zobowiązać się do dekolonizacji jako podstawowego warunku wstępnego znaczącej pomocy USA.

W międzyczasie Brytyjczycy nie byli jedyną europejską potęgą, która zwróciła uwagę na ten rozwój wydarzeń. Francuzi również byli główną potęgą imperialną, która miała wiele do stracenia na tak monumentalnej zmianie, ale ich spojrzenie na globalną szachownicę było nieco inne. Francja znajdowała się pod okupacją niemiecką, a zawieszenie broni zostało podpisane w imieniu narodu francuskiego przez marszałka Philippe'a P taina, rozpoczynając erę Francji Vichy. Tymczasem w Londynie, francuski generał Charles de Gaulle wzywał do kontynuowania oporu, wierząc, że Francja kontynentalna jest tylko małą częścią obrazu. Francja była czymś więcej niż tylko Francją. De Gaulle założył ruch Wolnych Francuzów w Wielkiej Brytanii, opierając się na lojalności i ciągłej kontroli Wolnych Francuzów nad większością jej terytoriów zamorskich. Ruch Wolnych Francuzów i armia Wolnych Francuzów oparły się na frankofońskiej Afryce. Saga ruchu Wolnych Francuzów wpłynie na wojnę zarówno w Afryce Północnej, jak i w Europie, ale przede wszystkim posłuży do radykalnego przedefiniowania francuskiego poglądu na siebie i jej relacje z terytoriami zamorskimi. Co najważniejsze, nada ton stylowi dekolonizacji bardzo odmiennemu od brytyjskiego.

Ta książka analizuje burzliwą historię imperializmu w Afryce i jego konsekwencje.