Harun al-Rashid: Życie i dziedzictwo kalifa Abbasydów podczas Złotego Wieku Islamu

Oryginalny tytuł:

Harun al-Rashid: The Life and Legacy of the Abbasid Caliph during the Islamic Golden Age

Zawartość książki:

*Zawiera zdjęcia.

*Zawiera średniowieczne relacje.

*Zawiera zasoby internetowe i bibliografię do dalszego czytania.

Jak wiele postaci historycznych, biografia Haruna al-Raszida stała się po części rzeczywistością, a po części mitem. Prawdziwa osoba i czwarty kalif kalifatu Abbasydów, Harun al-Rashid jest najlepiej znany wielu osobom ze względu na jego rolę w słynnej literaturze, takiej jak Tysiąc i jedna noc, niekoniecznie z powodu jego decyzji politycznych. Jest to niezwykłe, ponieważ Harun al-Raszid był prawdopodobnie najbardziej wpływowym z kalifów Abbasydów ze względu na jego rolę w zapewnieniu dobrobytu gospodarczego, zniszczeniu jednej z najpotężniejszych rodzin islamskich IX wieku n.e. i zakończeniu dynastii Abbasydów na dobre.

Reputacja Haruna al-Raszida jest kontrowersyjna ponad 1000 lat później. Chociaż historycy często niechętnie się do tego przyznają, rozumieją, że historia, podobnie jak inne tematy społeczne i kulturowe, podlega opiniom i wpływom społeczeństwa, w którym została napisana, a przez wieki wiele kultur w świecie zachodnim (głównie w Europie, Australazji, Ameryce Północnej, a czasem w Ameryce Łacińskiej i Południowej) nalegało, aby społeczeństwa islamskie nie mogły posiadać postępu intelektualnego i dyskursu, jaki przypisywało sobie społeczeństwo zachodnie. Według Amiry Bennison, "w epoce europejskiego imperium powszechne było przekonanie, że świat islamski jest zacofany intelektualnie, a muzułmanie nie tylko nie mogli stworzyć Oświecenia i ewolucji przemysłowej, ale także wymagali europejskiej opieki". Krótko mówiąc, europejscy intelektualiści wierzyli, że muzułmanie, ze względu na ich religijne, kulturowe i etniczne pochodzenie, nie byli w stanie być postępowi - zgodnie z europejskimi standardami - a zatem byli intelektualnie i kulturowo zacofani.

Ta interpretacja kultury i społeczeństwa islamskiego przekroczyła bariery intelektualne i przeniknęła do historii i literatury tworzonej przez uczonych świata zachodniego, a z czasem Harun al-Rashid stał się postacią, dzięki której świat zachodni zastosował swoje wyobrażenia o kulturze arabskiej, islamie i potędze kalifatów. Trudność dla historyków i współczesnych odbiorców polega więc na próbie ustalenia, co o Harunie al-Raszidzie jest faktem, a co fikcją, stworzoną z czasem przez stronnicze źródła lub legendy. W XXI wieku wiele informacji historycznych na jego temat zostało zniekształconych przez ludowe opowieści i przesady średniowiecznych historyków wszystkich religii i środowisk. Nawet przy licznych pojawieniach się w popkulturze, rzeczywista historia kalifa Abbasydów jest trudna do ustalenia ze względu na bogactwo dezinformacji we wschodnich i zachodnich mediach.

Kiedy Harun al-Raszid zmarł na początku IX wieku, kalifat Abbasydów pogrążył się w wojnie domowej. Harun al-Raszid wybrał swojego syna al-Amina na nowego kalifa, ale jego drugi syn, al-Ma'mun, miał podobne ambicje. Al-Ma'mun otrzymał wsparcie niektórych rodzin szlacheckich i zgłosił pretensje do tronu, a po dwuletnim oblężeniu stolicy w Bagdadzie, al-Amin zginął, a al-Ma'mun objął tron w 813 roku. Rządził przez kolejne 20 lat we względnym pokoju, choć był zmuszony tłumić lokalne bunty podsycane przez Bizancjum. Al-Ma'mun, aby odwdzięczyć się swoim sojusznikom, stworzył autonomiczny region Khorasan w północno-wschodniej Persji, wypełniony perskimi rodzinami szlacheckimi.

Choć uczeni wciąż debatują nad jego spuścizną, nikt nie może zaprzeczyć, że choć Harun al-Raszid nie przyczynił się do politycznego rozwoju kalifatu Abbasydów i może być obwiniany za jego ostateczne zniszczenie, to jego nacisk na sztukę i kulturę wprowadził kalifat w Złoty Wiek islamu i stworzył romantyczny wizerunek arabskiego władcy w ludowych opowieściach we wschodniej i zachodniej kulturze.