Obserwacje na temat nowoczesności

Oryginalny tytuł:

Observations on Modernity

Zawartość książki:

Ten zbiór pięciu esejów autorstwa najwybitniejszego i najbardziej wpływowego niemieckiego myśliciela społecznego zarówno łączy teorię społeczną Luhmanna z pytaniem "Co jest nowoczesnego w nowoczesności?", jak i pokazuje początki jego teorii. ", a także pokazuje początki i kontekst jego teorii.

W eseju wprowadzającym "Nowoczesność we współczesnym społeczeństwie" Luhmann rozwija tezę, że współczesna sytuacja epistemologiczna może być postrzegana jako konsekwencja radykalnej zmiany w makrostrukturach społecznych, którą nazywa "zróżnicowaniem społecznym", określając w ten sposób zestawienie i interakcję między rosnącą liczbą podsystemów społecznych bez żadnej hierarchicznej struktury. "Europejska racjonalność" definiuje racjonalność jako zdolność do postrzegania różnic między systemami i ich środowiskiem jako jedności. Luhmann argumentuje, że w świecie charakteryzującym się kontyngencją racjonalność ma tendencję do stawania się koekstensywną z wyobraźnią, co podważa ich klasyczną binarną opozycję i otwiera możliwość postrzegania nowoczesnej racjonalności jako paradoksu.

W trzecim eseju, "Contingency as Modern Society's Defining Attribute", Luhmann rozwija kolejny i prawdopodobnie jeszcze ważniejszy paradoks: uogólnienie kontyngencji lub niepewności poznawczej jest dokładnie tym, co zapewnia stabilność w nowoczesnych społeczeństwach. W procesie tym argumentuje, że średniowieczna i wczesnonowożytna teologia może być postrzegana jako "preadaptacyjny postęp", dzięki któremu zachodnie myślenie przygotowało się do nowoczesnej sytuacji epistemologicznej. W "Opisywaniu przyszłości" Luhmann twierdzi, że ani tradycyjna nadzieja na uczenie się z historii, ani komplementarna nadzieja na poznawcze przewidywanie przyszłości nie mogą zostać utrzymane, a klasyczna koncepcja przyszłości powinna zostać zastąpiona pojęciem ryzyka, zdefiniowanym jako zestawienie oczekiwań realizacji pewnych projektów ze świadomością, że takie projekty mogą się nie powieść. Książkę zamyka "Ekologia ignorancji", w której Luhmann nakreśla potencjalne obszary badawcze "dla sponsorów, którzy nie zostali jeszcze zidentyfikowani".