Kandyd (wydanie z 1759 r. bez skrótów): Francuska satyra Woltera

Opinie czytelników

Kandyd autorstwa Voltaire'a to satyryczna powieść, która podąża za optymistycznym młodym człowiekiem, Kandydem, który stawia czoła serii nieszczęść i trudności, kwestionując jednocześnie filozofię optymizmu. Poprzez graficzne i komiczne opowiadanie historii, oferuje krytykę społeczeństwa, filozofii i ludzkiego cierpienia, ostatecznie kończąc się przesłaniem, aby „uprawiać swój ogród”. Książka jest zarówno zabawna, jak i prowokująca do myślenia, prezentując ponadczasowe tematy istotne nawet dzisiaj.

Książka jest chwalona za błyskotliwą satyrę, humor i głębokie filozoficzne spostrzeżenia przedstawione we wciągającej narracji. Czytelnicy doceniają jej czytelność i sposób, w jaki skutecznie krytykuje optymizm i kwestie społeczne. Wielu z nich uważa postacie i sytuacje za humorystyczne, a absurdalność wyzwań Kandyda zapewnia zarówno rozrywkę, jak i refleksję nad ludzką naturą i odpornością.

Niektórzy czytelnicy uważają, że epizodyczna struktura książki nie ma tradycyjnej fabuły, przez co czasami trudno ją śledzić. Inni uważają, że niektóre tematy, takie jak pesymizm i krytyka optymizmu, stanowią wyzwanie lub zniechęcają. Kilka osób zwróciło uwagę na kontrowersyjną tematykę i graficzną przemoc, która może nie spodobać się wszystkim czytelnikom. Wspomniano również o potrzebie zrozumienia filozoficznego tła, aby w pełni docenić satyrę.

(na podstawie 419 opinii czytelników)

Oryginalny tytuł:

Candide (1759 unabridged edition): A French satire by Voltaire

Zawartość książki:

Kandyd to francuska satyra opublikowana po raz pierwszy w 1759 roku przez Woltera, filozofa epoki oświecenia. Powieść była szeroko tłumaczona, z angielskimi wersjami zatytułowanymi Candide: or, All for the Best (1759)

Candide: or, The Optimist (1762)

I Kandyd: albo optymizm (1947). Zaczyna się od młodego mężczyzny, Kandyda, który prowadzi osłonięte życie w rajskim raju i jest indoktrynowany optymizmem Leibniza (lub po prostu "optymizmem") przez swojego mentora, profesora Panglossa. Dzieło opisuje nagłe zaprzestanie tego stylu życia, a następnie powolne, bolesne rozczarowanie Kandyda, gdy jest świadkiem i doświadcza wielkich trudności na świecie. Voltaire kończy Kandydem, jeśli nie odrzucając wprost optymizmu, opowiadając się za głęboko praktyczną zasadą: "musimy uprawiać nasz ogród", zamiast Leibnizowskiej mantry Panglossa: "wszystko jest najlepsze" w "najlepszym ze wszystkich możliwych światów". Kandyd charakteryzuje się sarkastycznym tonem, a także nieregularną, fantastyczną i szybko zmieniającą się fabułą. Pikantna powieść z fabułą podobną do poważniejszego bildungsroman, parodiuje wiele klisz przygodowych i romansowych, których zmagania są karykaturalne w tonie, który jest żartobliwie rzeczowy. Mimo to omawiane wydarzenia są często oparte na wydarzeniach historycznych, takich jak wojna siedmioletnia i trzęsienie ziemi w Lizbonie w 1755 roku. Tak jak filozofowie w czasach Woltera zmagali się z problemem zła, tak samo czyni to Kandyd w tej krótkiej powieści, choć w bardziej bezpośredni i humorystyczny sposób. Wolter wyśmiewa religię, teologów, rządy, armie, filozofie i filozofów za pomocą alegorii.

Przede wszystkim atakuje Leibniza i jego optymizm. Zgodnie z oczekiwaniami Voltaire'a, Kandyd odniósł zarówno wielki sukces, jak i wielki skandal. Natychmiast po potajemnej publikacji książka została powszechnie zakazana, ponieważ zawierała bluźnierstwo religijne, podburzanie polityczne i wrogość intelektualną ukrytą pod cienką zasłoną naiwności. Jednak dzięki ostremu dowcipowi i wnikliwemu portretowi ludzkiej kondycji, powieść zainspirowała wielu późniejszych autorów i artystów do naśladowania i adaptowania jej. Dziś Kandyd jest uznawany za opus magnum Voltaire'a i często jest wymieniany jako część zachodniego kanonu.

Prawdopodobnie jest nauczany częściej niż jakiekolwiek inne dzieło literatury francuskiej. Martin Seymour-Smith umieścił Kandyda na liście 100 najbardziej wpływowych książek, jakie kiedykolwiek napisano.