Iran - U.S. Concerns & Policy Responses
Administracja Busha podjęła kilka prób powstrzymania lub położenia kresu potencjalnemu zagrożeniu ze strony Iranu, czasami dążąc do ograniczonego zaangażowania, a innym razem skłaniając się ku wysiłkom zmierzającym do zmiany irańskiego reżimu. Niektórzy eksperci uważają, że zbliża się potencjalny kryzys związany z irańskim programem nuklearnym, ponieważ administracja Busha jest sceptyczna co do tego, że wysiłki kilku europejskich sojuszników mające na celu zapobieżenie nuklearnemu wybuchowi Iranu zakończą się sukcesem, chociaż w marcu 2005 r.
administracja ogłosiła podjęcie kroków w celu wsparcia tych rozmów. Obawy Stanów Zjednoczonych wzrosły po zwycięstwie Mahmuda Ahmadineżada, uznanego za twardogłowego, w wyborach prezydenckich w Iranie 24 czerwca 2005 roku. Niektórzy opowiadają się za działaniami militarnymi przeciwko infrastrukturze nuklearnej Iranu, ale inni uważają, że połączenie dyplomatycznych i ekonomicznych nagród i kar jest jedyną realną opcją w kwestii nuklearnej.
Obecnie obowiązujące amerykańskie sankcje zakazują lub ściśle ograniczają amerykański handel, pomoc i inwestycje w Iranie oraz karzą zagraniczne firmy, które inwestują w irański sektor energetyczny, ale wydaje się, że jednostronne amerykańskie sankcje do tej pory nie spowolniły znacząco irańskich programów broni masowego rażenia.
Inne główne obawy USA obejmują politykę Iranu w regionie Bliskiego Wschodu, w szczególności materialne wsparcie Iranu dla grup, które stosują przemoc przeciwko prowadzonemu przez USA procesowi pokojowemu na Bliskim Wschodzie, w tym Hezbollah w Libanie oraz palestyńskie grupy Hamas i Palestyński Islamski Dżihad. Niektórzy wysocy rangą działacze Al-Kaidy również przebywają w Iranie, choć Iran twierdzi, że są oni „w areszcie” i zostaną osądzeni.
Iran nie utrudniał wysiłków USA zmierzających do obalenia Saddama Husajna, wieloletniego przeciwnika Teheranu, przynajmniej częściowo oczekując, że proirańskie szyickie frakcje islamskie dojdą do władzy w Iraku. Doszło do tego w wyniku wyborów z 30 stycznia 2005 roku. Iran wspiera również proirańskich lokalnych przywódców w Afganistanie, choć wsparcie to nie wydaje się znacząco utrudniać stabilizacji i rozwoju Afganistanu.
Irańskie praktyki w zakresie praw człowieka i surowe ograniczenia demokracji były konsekwentnie krytykowane w oficjalnych raportach USA i ONZ, szczególnie za tłumienie dysydentów politycznych oraz mniejszości religijnych i etnicznych. Nowe ograniczenia wolności osobistych mogą zostać narzucone przez Ahmadineżada, który konsekwentnie opowiada się za powrotem do wielu pierwotnych zasad rewolucji islamskiej ustanowionych przez zmarłego ajatollaha Ruhollaha Chomeiniego. Iran przeprowadza jednak wybory na niektóre stanowiska, w tym na prezydenta, co sugeruje niektórym ekspertom, że zaangażowanie irańskich urzędników może przynieść korzyści.
Zgodnie z tym poglądem, nowe sankcje lub działania wojskowe mogłyby wzmocnić pozycję Iranu, niekoniecznie zmniejszając potencjalne zagrożenie ze strony Iranu.
