Rozum po zaćmieniu: O późnej teorii krytycznej

Opinie czytelników

Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 7 głosach.

Oryginalny tytuł:

Reason After Its Eclipse: On Late Critical Theory

Zawartość książki:

Martin Jay mierzy się z pytaniem tak starym jak Platon i wciąż aktualnym: czym jest rozum i jaką rolę odgrywa i powinien odgrywać w ludzkich działaniach? Stosując narzędzia historii intelektualnej, bada nakładające się na siebie, ale nie w pełni zgodne, znaczenia, które narosły wokół terminu „rozum” przez dwa tysiąclecia, skupiając się na momentach kryzysu, krytyki i obrony rozumu.

Po przeanalizowaniu zachodnich idei rozumu od starożytnych Greków po Kanta, Hegla i Marksa, Jay obszernie zajmuje się sposobami, w jakie czołowi teoretycy szkoły frankfurckiej - Horkheimer, Marcuse, Adorno, a przede wszystkim Habermas - próbowali ocalić realną koncepcję rozumu po jego pozornym zaćmieniu. Rozpaczali oni w szczególności nad rozpadem rozumu we współczesnym świecie, który przekształcił się w zwykłą racjonalność instrumentalną. Kiedy rozum staje się technicznym narzędziem kalkulacji oddzielonym od wartości i norm kluczowych dla codziennego życia, wybory stają się oparte nie na starannym myśleniu, ale na emocjach i woli - sposób myślenia przyjęty przez ruchy faszystowskie w XX wieku.

Czy istnieje bardziej solidna idea rozumu, której można bronić jako jednocześnie koncepcji filozoficznej, podstawy krytyki i normy ludzkiej emancypacji? Jay szczegółowo analizuje komunikatywną racjonalność zalecaną przez Habermasa i rozważa szereg argumentów, zarówno za, jak i przeciw, które powitały jego pracę.