Opinie czytelników
Podsumowanie:Ogólnie rzecz biorąc, książka „PORNOGRAFIA” Gombrowicza przedstawia unikalną i psychologicznie napędzaną narrację, która eksploruje tematy obsesji, młodości i konstrukcji społecznych poprzez osobliwe wybryki dwóch mężczyzn w średnim wieku. Podczas gdy niektórzy czytelnicy docenili jej głębię i złożoność, inni uznali ją za zagmatwaną i pozbawioną obiecanych dziwactw.
Zalety:Powieść opisywana jest jako wyjątkowa stylistycznie, z głosem, który skutecznie oddaje myśli narratora. Jest uważana za dobry przykład alternatywnej literatury współczesnej i oferuje wnikliwy komentarz na temat młodzieży i związków. Nowe tłumaczenie z oryginalnego języka polskiego jest doceniane, ponieważ poprawia wcześniejsze błędy w tłumaczeniu.
Wady:Niektórzy czytelnicy uznali książkę za zagmatwaną i trudną do zrozumienia, a jeden z recenzentów wyraził rozczarowanie brakiem oczekiwanych dziwactw. Tytuł może sugerować treści dla dorosłych, ale książka nie zawiera scen graficznych, co może wprowadzić niektórych czytelników w błąd. Inni czuli się zawiedzeni swoimi oczekiwaniami.
(na podstawie 6 opinii czytelników)
Zawartość książki:
Miejscem akcji jest Polska we wczesnych latach okupacji niemieckiej. Narrator Pornografii, pisarz Witold Gombrowicz, poznaje na przyjęciu w warszawskim domu pulchnego i zbyt oficjalnego mężczyznę o imieniu Fyderyk, a wkrótce obaj angażują się w interesy o wątpliwej (jeśli nie wręcz przestępczej) naturze. Kiedy ich znajomy, korpulentny prowincjonalny ziemianin o imieniu Hipolit, prosi ich, aby zatrzymali się u niego w celu omówienia niektórych miejskich spraw, nie jest trudno przekonać ich do opuszczenia klaustrofobicznego miasta i udania się na świeże powietrze na wsi.
Po przyjeździe na wieś Fryderyk i Witold szybko jednak nudzą się otoczeniem - całym otoczeniem, czyli oprócz dwójki nastolatków przebywających w gospodarstwie Hipolita: Henia, córka Hipolita, i Karol, syn jednego z parobków, który właśnie wrócił ze służby w polskim ruchu oporu. Oboje mają po szesnaście lat, znają się całe życie, a ich wzajemne relacje są tak naturalne i obojętne, jak w przypadku rodzeństwa. Witold zaczyna jednak mieć obsesję na punkcie ich rodzącej się seksualności i narzuca każdej ich interakcji erotyczny akcent, który pozostawia go na wpół oszalałego z pożądania. Jest przekonany, że Karol i Henia muszą pójść ze sobą do łóżka, a wkrótce okazuje się, że Fryderyk ma ten sam pomysł; w miarę upływu czasu w gospodarstwie obaj mężczyźni zamieniają pozornie niewinne interakcje z dwójką nastolatków w rodzaj erotycznej gry w szachy. Drobne preteksty do kontaktu między młodymi ludźmi - na przykład wskazanie, że mankiety spodni Karola ciągną się w ziemi i poproszenie Henia, aby je dla niego zwinął - stają się fantastycznymi aktami brzemiennymi w insynuacje i możliwości. Fakt, że Henia jest zaręczona z szanowanym (choć dandysowatym) starszym mężczyzną, tylko czyni tę grę bardziej interesującą. Komunikując Witoldowi swoje zamiary za pomocą serii listów pozostawionych pod cegłą na skraju gospodarstwa, Fryderyk zaczyna powoli podważać zaręczyny Heni.
Mówi nastolatkom, że reżyseruje sztukę i prosi ich o naśladowanie nieco sugestywnej sceny - a następnie organizuje Witolda, aby przyprowadził narzeczonego Heni, Vaclava, w pobliżu w najbardziej prowokującym momencie. Vaclav oczywiście błędnie interpretuje to, co widzi, i zaczyna popadać w paranoję i podejrzenia wobec swojej młodej narzeczonej.
Dwa incydenty przemocy tymczasowo przerywają zabawę Witolda i Fryderyka. Najpierw matka Vaclava zostaje zasztyletowana przez młodego złodzieja na oczach wszystkich mieszkańców farmy. Tragedia sprawia, że Vaclav staje się jeszcze bardziej niestabilny, a wszyscy zaangażowani są wstrząśnięci.
Druga sytuacja pojawia się, gdy starszy dowódca ruchu oporu o imieniu Siemian przyjeżdża na kilka dni na farmę. Karol służył z nim i natychmiast zwraca na siebie uwagę. Niedługo po przyjeździe Siemiana, Hipolit otrzymuje niepokojący rozkaz od lokalnych władz podziemnych; Siemian stracił nerwy i chce opuścić ruch oporu. Jego wysoka pozycja sprawia, że jest to po prostu zbyt kompromitujące i Hipolit otrzymuje rozkaz zamordowania swojego gościa.
Hipolit prosi o pomoc pozostałych gości, ale żaden z nich - Witold, Fryderyk czy Wacław - nie jest w stanie zmusić się do zabicia mężczyzny. Wtedy Fryderyk wpada na skandaliczny pomysł: zmanipuluje Karola i Henię, by sami dokonali morderstwa. Nastolatkowie są posłuszni, podobnie jak wtedy, gdy Henia podwijała Karolowi mankiety spodni lub gdy odgrywali scenkę z nieistniejącej sztuki. Mężczyźni dają nastolatkom nóż (podobny do tego, którym zabito matkę Vaclava) i instruują ich, by weszli do pokoju Siemiana i wykończyli go.
Coś jednak idzie nie tak. Vaclav, który staje się coraz bardziej niestabilny i rozczarowany tym, co uważa za romans między Henią i Karolem, wszedł do pokoju Siemiana przed dwoma nastolatkami i sam zamordował dowódcę. Następnie zaciemnił pokój i czekał. Kiedy nastolatki pukają, Vaclav otwiera drzwi - a Karol, myląc Vaclava z Siemienem, morduje go. Frywolne gierki umysłowe narratora stają się nagle bardzo realne, a wraz z końcem książki po raz pierwszy i w momencie katastrofy zbliżają się bardziej niż kiedykolwiek wcześniej do swoich młodych pionków.
