The Rule of Peshat: Żydowskie konstrukcje prostego sensu Pisma Świętego oraz ich chrześcijańskie i muzułmańskie konteksty, 900-1270

Oryginalny tytuł:

The Rule of Peshat: Jewish Constructions of the Plain Sense of Scripture and Their Christian and Muslim Contexts, 900-1270

Zawartość książki:

Badanie teoretycznych podstaw filologicznej metody żydowskiej interpretacji Biblii znanej jako peszat.

W bogatej tradycji żydowskiej interpretacji biblijnej niewiele pojęć jest tak istotnych jak peszat, często określany jako "zwykły sens" Pisma Świętego. Ogólnie przeciwstawiana midraszowi - twórczemu i czasami fantazyjnemu sposobowi czytania przedstawianemu przez rabinów późnego antyku - peszat zaczęła oznaczać systematyczną, filologiczno-kontekstualną i historycznie wrażliwą analizę Biblii hebrajskiej, połączoną z docenieniem jakości literackiej tekstu. W The Rule of "Peshat" Mordechai Z. Cohen bada historyczne, geograficzne i teoretyczne podstawy peszat, które pojawiły się między 900 a 1270 rokiem.

Przyjmując podejście porównawcze, które bada żydowskie interakcje z muzułmańską i chrześcijańską nauką, Cohen rzuca nowe światło na kluczowe zwroty w tętniącej życiem średniowiecznej tradycji żydowskiej interpretacji Biblii. Począwszy od X wieku, Żydzi na Bliskim Wschodzie czerpali z arabskiej lingwistyki i studiów nad Koranem, aby otworzyć nowe ścieżki filologiczno-literackiej egzegezy. Ta judeo-arabska szkoła przeniosła się później na zachód, rozkwitając w Al-Andalus w XI wieku. W tym samym czasie rewolucyjna szkoła peszat została zapoczątkowana w północnej Francji przez aszkenazyjskiego uczonego Rasziego i jego krąg uczniów, których metody są oświetlone przez współczesne trendy w nauczaniu łacińskim we francuskich szkołach katedralnych. Cohen kontynuuje badanie dotychczas mało znanej bizantyjskiej żydowskiej tradycji egzegetycznej, opierając się na niedawno odkrytych XI-wiecznych komentarzach i ich odgałęzieniach w południowych Włoszech w XII wieku. Wreszcie, niniejsze studium koncentruje się na trzech kluczowych postaciach, które reprezentują kulminację średniowiecznej żydowskiej tradycji egzegetycznej: Abrahamie Ibn Ezrze, Mojżeszu Majmonidesie i Mojżeszu Nahmanidesie. Cohen łączy różne żydowskie dyscypliny i zewnętrzne wpływy kulturowe w rozdziałach, które śledzą rosnącą siłę modelu peszat, aż w końcu można go scharakteryzować jako "regułę peszat", centralną, definiującą cechę żydowskiej hermeneutyki w okresie nowożytnym.