Ruch w hierarchii: Męskość i jej przeciwieństwa w buddyjskiej Birmie

Opinie czytelników

Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 2 głosach.

Oryginalny tytuł:

The Traffic in Hierarchy: Masculinity and Its Others in Buddhist Burma

Zawartość książki:

Aż do niedawnej odwilży politycznej Birma była zamknięta dla większości zagranicznych badaczy, a badania terenowe były rzadkością. W The Traffic in Hierarchy, jednej z niewielu takich prac, które pojawiły się w ostatnich latach, autor Ward Keeler łączy ścisłą etnograficzną uwagę na życie w buddyjskim klasztorze z szeroką analizą birmańskiej ideologii płci. Rezultatem jest prowokująca do myślenia analiza birmańskich relacji społecznych zarówno wewnątrz, jak i poza murami klasztoru.

Keeler pokazuje, że role wybierane przez jednostki w birmańskim społeczeństwie pociągają za sobą nieuniknione kompromisy w zakresie przywilejów i prestiżu. Mężczyzna, który zostaje mnichem, rezygnuje z niektórych możliwości społecznych, ale przejmuje inne i zyskuje wielki szacunek. Alternatywnie, mężczyzna może zostać głową rodziny. Może też zdecydować się na przyjęcie kobiecej tożsamości płciowej - ku drwinom wielu, ale niekoniecznie wykluczeniu społecznemu. Od kobiety natomiast oczekuje się, że będzie zajmować się relacjami z rodziną i krewnymi. Jakiekolwiek zainteresowanie, jakie może okazać, by zostać mniszką, wywołuje ambiwalentne reakcje: chociaż spełnia buddyjskie nauki, jest sprzeczne z założeniami dotyczącymi właściwej roli kobiety.

W Birmie hierarchiczne rozumienie warunkuje wszystkie relacje, ale hierarchia implikuje relacje wymiany, a nie tylko nierówność, a każdy przyjmuje podrzędne role w swoich więziach z niektórymi i nadrzędne z innymi. Wiedza o tym, gdzie leży władza i jak odpowiednio się do niej odnosić, jest kluczowa. Czasami może to oznaczać wybór oporu wobec władzy, ale częściej wiąże się to z troską o to, komu chcemy się podporządkować, w jaki sposób i na jakich warunkach.

Łącząc refleksje nad pracami teoretyków takich jak Dumont, Anderson, Warner i Kapferer z uwagą poświęconą szczegółom interakcji społecznych Burmanów, Keeler równoważy teoretyczne spostrzeżenia i obserwacje etnograficzne, tworząc bogatą i wymagającą lekturę. Zagadka leżąca u podstaw tej książki - czy wybrać autonomię, buddyjskie dążenie do oderwania się, czy też przywiązanie, pragnienie bliskich więzi z innymi - jest jedną z tych, z którymi muszą zmierzyć się wszyscy ludzie, nie tylko Birmańczycy, i nie ma ona ostatecznego rozwiązania.