Polin: Studia nad polskim żydostwem tom 28: Piśmiennictwo żydowskie w Polsce

Oryginalny tytuł:

Polin: Studies in Polish Jewry Volume 28: Jewish Writing in Poland

Zawartość książki:

Od czasów oświecenia twórczość kulturalna polskich Żydów znajdowała wyraz nie tylko w języku hebrajskim i jidysz, ale w coraz większym stopniu w języku polskim. Istniały wzajemne i dynamiczne interakcje między tymi systemami kulturowymi, ale do końca komunizmu trójjęzyczna kultura żydowska w Polsce była mało zbadana.

W niniejszym tomie naukowcy z Polski, Stanów Zjednoczonych, Izraela, Włoch i Argentyny badają pisarzy z całego tego spektrum i zastanawiają się, jak postrzegali swoją żydowską (a czasem polską) tożsamość i co myśleli o autorach z innych obozów językowych lub kulturowych. Łącznie ich eseje stanowią pierwsze badanie literatury żydowskiej w Polsce z punktu widzenia zarówno różnorodności językowej, jak i geograficznej. Punktem odniesienia są lata międzywojenne, ale uwzględniono również materiały dotyczące okresu przed I wojną światową i po 1945 roku.

Książka składa się z sześciu części.

Znajdują się w niej nowe badania nad literaturą żydowską w języku polskim, w tym omówienia mniej znanych dzieł Janusza Korczaka i Juliana Stryjkowskiego. Następnie dokonano przeglądu polsko-żydowsko-hebrajskich kontaktów literackich, z ważnymi artykułami na temat wczesnej twórczości Y.

L. Peretza. L.

Peretza, tłumaczeniu poezji Hayima Nahmana Bialika na język polski, wpływie polskich pisarzy na wczesne sztuki Szolema Ascha oraz recepcji powieści Josefa Opatoszu w międzywojennej Polsce. Kolejna sekcja bada obrazy Polaków i Polski w twórczości żydowskich pisarzy oraz Żydów w twórczości polskich pisarzy, na przykład w twórczości hebrajskiego noblisty S. Y.

Agnona i polskiego pisarza Stanisława Vincenza. Kolejna sekcja poświęcona jest sztuce awangardowej i nowoczesnym ideologiom, z omówieniem prac graficznych Brunona Schulza i dlaczego komunizm przemawiał do niektórych żydowskich pisarzy.

Dyskusja przenosi się następnie na kwestie tożsamości, ze szczególnym uwzględnieniem Juliana Tuwima, jednego z największych polskich poetów, zasymilowanego Żyda atakowanego z jednej strony przez polskich nacjonalistów, a z drugiej przez jidyszystów. Ostatnia grupa esejów w zbiorze przygląda się różnym "wygnańcom", rozumianym zarówno dosłownie, jak i metaforycznie, i obejmującym dzieła tworzone w Polsce, Izraelu i Argentynie. Pomimo tak szerokiego zakresu tematycznego, nie jest on wyczerpujący: wciąż istnieje bardzo niewiele badań nad polsko-hebrajskimi kontaktami literackimi, a choć więcej napisano o pisarzach jidysz w Polsce, wciąż istnieją obszary wymagające perspektywy porównawczej.

Jest to duże studium tematów, które rzadko były omawiane w języku angielskim, zwłaszcza literatury żydowskiej pisanej po polsku.

Artykuły powinny zainteresować wszystkich studentów literatury, a w szczególności tych zainteresowanych twórczością polską, jidysz i hebrajską rozumianą jako bogaty polisystem kulturowy.