Pisma o panoptykonie

Opinie czytelników

Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 9 głosach.

Oryginalny tytuł:

Panopticon Writings

Zawartość książki:

Projekt Panopticonu, modelowego więzienia, przez prawie 20 lat był obsesją angielskiego filozofa Jeremy'ego Benthama. Ostatecznie projekt spełzł na niczym, a Panopticon nigdy nie został zbudowany.

Ale to właśnie to sprawia, że projekt Panopticon jest najlepszą egzemplifikacją teorii fikcji Benthama, zgodnie z którą nieistniejące fikcyjne byty mogą mieć aż nazbyt realne skutki. Prawdopodobnie nie ma budynku, który wzbudziłby więcej filozoficznych kontrowersji niż Benthamowski Panopticon. Panoptykon nie jest jedynie, jak uważał Foucault, "okrutną, pomysłową klatką", w której podmioty współpracują w swoim własnym poddaństwie, ale czymś znacznie więcej - konstruując Panoptykon, tworzy się nie tylko więzienie, ale także boga wewnątrz niego.

Panoptykon jest maszyną, która już w momencie montażu jest zamieszkana przez ducha. To właśnie poprzez Panopticon i ściśle z nim związaną teorię fikcji Bentham wywarł największy wpływ na współczesną myśl, przede wszystkim na teorię władzy.

Pisma Panopticon są często cytowane, rzadko czytane. Niniejsze wydanie zawiera kompletne "Listy do Panoptikonu" wraz z wybranymi fragmentami "Postscriptum do Panoptikonu I" i "Fragmentu o ontologii", najpełniejszego opisu fikcji Benthama.

Obszerne wprowadzenie autorstwa Mirana Bozovica bada miejsce Panopticonu we współczesnej debacie teoretycznej.