Oryginalny tytuł:
Writing War in the Twentieth Century
Zawartość książki:
Dwudziesty wiek zostanie zapamiętany ze względu na wielkie innowacje w dwóch konkretnych obszarach: sztuce i kulturze oraz postępie technologicznym. Znaczna część jego niesamowitej wynalazczości technicznej została jednak wykorzystana w prowadzeniu działań wojennych. Dlaczego, pyta Margot Norris, przemoc i cierpienie na tak ogromną skalę nie wzbudziły ekspresji artystycznej i kulturowej na tyle silnej, by zapobiec powtórzeniu się tych okropności? Dlaczego sztuka nie odniosła większego sukcesu - poprzez wykorzystanie dramatycznego, emocjonalnie naładowanego materiału, jego zdolności do pobudzania wyobraźni i wzbudzania empatii i oburzenia - w tworzeniu alternatywy dla logiki wojskowej, która legitymizuje wojnę?
Argumenty wojskowe w XX wieku zostały wzmocnione autorytetem racjonalizmu, który przypisujemy nauce, argumentuje Norris. Działania wojenne są zatem legitymizowane przez potężne dyskursy, którym arsenał stylów i gatunków sztuki ma ograniczoną moc przeciwdziałania. Trudność sztuki w przedstawianiu gwałtownej śmierci całych pokoleń lub populacji była szczególnie dotkliwa.
Wybierając dzieła, które stały się reprezentatywne dla ich historycznie brutalnego momentu, Norris bada nie tylko ich estetyczne strategie i perspektywy, ale także naturę władzy, którą sprawują, oraz etyczne zaangażowanie, które umożliwiają lub utrudniają. Zaczyna od zmapowania zmienionego etycznego terenu współczesnej wojny technologicznej, w której coraz częściej celem są zniszczenia ludności cywilnej. Następnie przechodzi do historycznych rozdziałów poświęconych poezji okopowej i modernistycznej I wojny światowej, Pożegnaniu z bronią Hemingwaya i Całej ciszy na froncie zachodnim Ericha Marii Remarque'a, zarówno książce, jak i filmowi Lista Schindlera, sprzecznym historycznym opowieściom o projekcie Manhattan, porównaniu amerykańskich i japońskich relacji z Hiroszimy, filmowi Francisa Forda Coppoli Apocalypse Now oraz skutkom cenzury prasowej podczas wojny w Zatoce Perskiej.
Przyglądając się całemu stuleciu pisania o wojnie, Norris dostarcza fascynującej krytyki etycznej mocy i ograniczeń sztuki, wraz z jej udziałem - a także protestem przeciwko - cierpieniu, które ludzie sami na siebie sprowadzili.
