Opinie czytelników
Podsumowanie:Książka stanowi niepokojącą i wnikliwą analizę nazistowskiej profesji medycznej i jej współudziału w aktach ludobójstwa podczas II wojny światowej. Oferuje kontekst historyczny i osobiste relacje, ale jest znany ze swojej graficznej treści i złożoności, co czyni go bardziej odpowiednim dla wyspecjalizowanych odbiorców niż ogólnych czytelników.
Zalety:⬤ Zapewnia dogłębną analizę ludobójczej mentalności wśród nazistowskich lekarzy.
⬤ Zawiera ważne historyczne pamiętniki i relacje, które dodają głębi.
⬤ Podnosi krytyczne pytania etyczne dotyczące postępowania medycznego podczas nazistowskiego reżimu.
⬤ Cenna dla badaczy i osób szczególnie zainteresowanych historią i medycyną nazistowską.
Wady:⬤ Niepokojące i graficzne treści mogą nie być odpowiednie dla wszystkich czytelników.
⬤ Wymaga pewnej wcześniejszej znajomości tematu, aby w pełni docenić przedstawione zawiłości.
⬤ Brakuje kompleksowej narracji w porównaniu z innymi pracami na temat nazistowskiej medycyny, skupiając się bardziej na aspektach psychiatrycznych niż szczegółach eksperymentalnych.
(na podstawie 8 opinii czytelników)
Oryginalny tytuł:
Cleansing the Fatherland: Nazi Medicine and Racial Hygiene
Zawartość książki:
"Rozdziały w tym tomie boleśnie pokazują, że z pewnością, jeśli chodzi o Niemcy, lekcje Trzeciej Rzeszy nie zostały jeszcze wyciągnięte.... Te znaczące próby młodszych rekrutów do większego establishmentu medycznego, aby zmienić sytuację poprzez otwierającą oczy refleksję i analizę, jakkolwiek niewygodne, wymagają wsparcia." - Michael H. Kater, autor Doctors under Hitler, w przedmowie.
Niesławne Norymberskie Procesy Lekarzy z lat 1946-47 ujawniły przerażające zbrodnie - od groteskowych eksperymentów medycznych na ludziach po masowe morderstwa - popełnione przez lekarzy i innych pracowników służby zdrowia w nazistowskich Niemczech. Autorzy Cleansing the Fatherland twierdzą jednak, że o wiele bardziej powszechni byli lekarze, którzy czerpali korzyści zawodowe i finansowe z zabójstw, ale nigdy nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności - a wręcz byli aktywnie chronieni przez kolegów z powojennych niemieckich organizacji medycznych.
Autorzy badają rolę niemieckich lekarzy w tak niesławnych operacjach jak program eutanazji "T 4" (kryptonim od berlińskiego adresu jego siedziby przy Tiergartenstrasse 4). Ujawniają również szczegóły niezliczonych mniej znanych zabójstw - wszystkie zlecone przez lekarzy i wszystkie w imię zdrowia publicznego. Niedostosowani nastolatkowie, niepełnosprawni, zagraniczni robotnicy zbyt chorzy, by pracować, a nawet niemieccy cywile, którzy doznali załamania psychicznego po nalotach, byli "wybierani do leczenia". (Pewien lekarz, który uparcie mówił o "zabójstwach", został oficjalnie upomniany za swoje "negatywne nastawienie").
Książka zawiera również oryginalne dokumenty - nigdy wcześniej nie publikowane w języku angielskim - które dają unikalny i mrożący krew w żyłach wgląd w codzienne funkcjonowanie nazistowskiej medycyny. Wśród nich:
- Protokół ze spotkania Konferencji Niemieckich Burmistrzów w 1940 roku, na którym nazistowski urzędnik przekazuje zebranym politykom szczegółowe instrukcje dotyczące tajnego pochówku zamordowanych pacjentów psychiatrycznych.
- Przedhitlerowski kwestionariusz wysłany przez dyrektora państwowego zakładu psychiatrycznego do rodziców niepełnosprawnych dzieci. (Przykładowe pytanie: "Czy zgodził(a)by się Pan/Pani na bezbolesne skrócenie życia swojego dziecka po tym, jak biegły stwierdził u niego nieuleczalny imbecylizm? " Przykładowa odpowiedź: "Tak, ale wolałbym nie wiedzieć").
- Dziennik dr Hermanna Vossa, głównego anatoma na Uniwersytecie Rzeszy w Posen (a później bardzo szanowanego lekarza w powojennych Niemczech), który zachwyca się kwiatami kwitnącymi za jego oknem i martwi się, że nadmiar polskich zwłok od jego gestapowskich dostawców może spowodować awarię jego pieca krematoryjnego.
- Listy doktora Friedricha Mennecke, dyrektora osławionej kliniki Eichberg, który z ckliwym sentymentalizmem pisze do żony, którą nazywa "mamusią" i beztrosko komentuje wizyty w obozach koncentracyjnych w celu wybrania "pacjentów" na śmierć.
Dziś, gdy doniesienia o masowych zgonach w Europie są ponownie rozpatrywane w kategoriach higieny publicznej, a eutanazja jest popierana - a nawet oklaskiwana - w amerykańskiej telewizji, znaczenie tego, co Michael H. Kater nazywa tutaj "lekcjami Trzeciej Rzeszy", jest być może większe niż kiedykolwiek. Na tym tle Cleansing the Fatherland wysyła surowe przesłanie, które trudno zignorować.
