Niechętny partner: Pełna historia udziału Francuzów w wyprawie dardanelskiej w 1915 r.

Opinie czytelników

Reluctant Partner stanowi kompleksową analizę francuskiego wkładu w kampanię Gallipoli, podkreślając dynamikę polityczną i niepowodzenia, które doprowadziły do katastrofalnych operacji wojskowych. Autor, George H. Cassar, łączy badania archiwalne z przystępnym językiem, aby podkreślić motywacje i reperkusje źle przemyślanych strategii wojskowych, oferując cenne lekcje dla współczesnych przywódców.

Książka przedstawia obszerne badania i rzuca światło na często pomijany francuski wkład w kampanię. Umiejętnie łączy historię polityczną i wojskową, jest dobrze napisana i wciągająca. Szczegółowa analiza politycznych interesów i niepowodzeń sprawia, że jest to znaczący wkład w historiografię Gallipoli.

Aspekty militarne nie są omówione tak szczegółowo, jak niektórzy mogą sobie tego życzyć, a w narracji wojskowej pojawiają się drobne nieścisłości. Niektóre uwagi krytyczne obejmują utrwalanie przestarzałych twierdzeń historycznych i brak uznania dla najnowszych badań nad operacjami wojskowymi.

(na podstawie 3 opinii czytelników)

Oryginalny tytuł:

Reluctant Partner: The Complete Story of the French Participation in the Dardanelles Expedition of 1915

Zawartość książki:

Żadna kampania Wielkiej Wojny nie była przedmiotem tak intensywnej i długotrwałej uwagi i kontrowersji, jak ta w Dardanelach. Powszechnie uważa się, że była to operacja z udziałem wojsk Wielkiej Brytanii i Imperium. Rola Francuzów jest ledwie wspomniana, jeśli w ogóle. Jako młodszy partner, francuski wkład nie dorównywał brytyjskiemu, niemniej jednak był znaczący. W trakcie dziesięciomiesięcznej operacji rząd francuski wysłał do Dardaneli sześć pancerników typu pre-dreadnought, cztery krążowniki i wiele okrętów pomocniczych, w tym trałowce i okręty podwodne. Dodatkowo dostarczył łącznie 79 000 żołnierzy, wspieranych przez artylerię i pociski wybuchowe. Celem niniejszego opracowania jest skoncentrowanie się na aktywności Francuzów, aby dać bardziej pełny obraz historii.

Głównym czynnikiem wpływającym na decyzję Francuzów o dołączeniu do dowodzonej przez Brytyjczyków ekspedycji do Dardaneli była ochrona ich interesów na Bliskim Wschodzie. Francuskie powiązania gospodarcze i kulturowe z Imperium Osmańskim były głębokie i długotrwałe, a Francja chciała mieć pewność, że Brytyjczycy nie osiedlą się na pożądanym przez nią obszarze. Zakładając, że zwycięstwo było przesądzone, alianci skupili swoją uwagę na przyszłym rozczłonkowaniu Turcji, a nie na potrzebach samej kampanii. Była to lekcja, za którą przyszło im drogo zapłacić.

Francuzi byli zaangażowani w główny atak morski 18 marca 1915 r., podczas którego zaatakowali tureckie forty z bliskiej odległości, a pancernik Bouvet wpadł na niewykryte pole minowe i zatonął, tracąc ponad 600 członków załogi. Niepowodzenie alianckich okrętów w sforsowaniu cieśniny skłoniło Brytyjczyków do wysłania armii w celu przejęcia kontroli nad półwyspem Gallipoli. Podczas pierwszego lądowania 25 kwietnia, siły brytyjskie i australijskie zdołały zabezpieczyć plaże, ale nie były w stanie posunąć się daleko w głąb lądu. W przeciwieństwie do tego, francuski kontyngent w Kum Cale osiągnął swój cel, ponieważ miał opóźnić tureckie oddziały azjatyckie przed przekroczeniem drogi wodnej, aby wzmocnić swoich towarzyszy na półwyspie podczas wczesnego starcia bitwy. Następnie siły francuskie zostały przeniesione na przylądek Helles i umieszczone na wschodnim krańcu linii brytyjskiej, gdzie ich wysiłki w trzech bitwach pod Krithia zostały udaremnione przez straszliwą konfigurację terenu, potęgowaną przez ogień oskrzydlający z baterii wroga w Azji. W całej akcji wojskowej liczba Francuzów zabitych, rannych lub zaginionych w akcji wyniosła 27 000, nieproporcjonalnie więcej niż Brytyjczyków (70 000).

Francuzi zadowalali się graniem drugich skrzypiec aż do sierpnia, kiedy to sfrustrowani brakiem postępów na froncie zachodnim postanowili zwiększyć swoje siły w Dardanelach, gdzie mieli odegrać rolę dowódczą i stanąć na czele kolejnej ofensywy. Cel rządu wywołał ostrą walkę z generałem Joffre, który sprzeciwiał się wycofaniu głównych sił z jego frontu. W końcu rząd znalazł w sobie odwagę, by sprzeciwić się Joffre'owi, ale w momencie, gdy wojska były gotowe do opuszczenia Dardaneli, mocarstwa centralne zaatakowały Serbię. Niemal z dnia na dzień francuski gabinet zmienił swoją decyzję i zamiast tego zaproponował przerzucenie swoich wojsk na Bałkany w celu wsparcia Serbii, bez konsultacji z Londynem. Francuzi nie dysponowali wystarczającą liczbą wojsk, by wykonać misję, więc próbowali nakłonić Brytyjczyków do pójścia w ich ślady. Brytyjczycy mieli już pełne ręce roboty z innymi zobowiązaniami i stanowczo sprzeciwiali się angażowaniu w kolejną operację, zwłaszcza taką, która według nich była skazana na porażkę. Brytyjczycy bronili się przez kilka tygodni, ale ostatecznie ustąpili, by uniknąć nadwyrężenia, a nawet ewentualnego rozłamu Sojuszu. Wobec braku środków na utrzymanie dwóch frontów na wschodzie, Brytyjczycy zostali zmuszeni do ewakuacji Półwyspu Gallipoli, co o dziwo odbyło się bez strat w ludziach.