Minęło pięćdziesiąt lat od czasu, gdy Gianfranco Folena zaproponował etykietę Venetian de l da mar w odniesieniu do weneckojęzycznych języków wernakularnych, które były szeroko rozpowszechnione we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w średniowieczu i wczesnej nowożytności, od Dalmacji po Morze Egejskie (z Kretą) po zamorskie tereny krzyżowców.
Od tego czasu, pod wpływem eseju Foleny, różne badania skupiły się na poszczególnych obszarach (Ragusa/Dubrownik, Candia/Crete, Cypr), rzucając światło na socjolingwistyczną dynamikę kontaktu między językiem weneckim a językami lokalnymi oraz na cechy strukturalne poświadczonych weneckich scriptae. Wciąż jednak brakowało ogólnej pracy, która służyłaby zarówno jako synteza już opublikowanych badań, jak i punkt wyjścia dla przyszłych badań.
Taki jest cel tej książki, która łączy wkład niektórych czołowych specjalistów w dziedzinie języka weneckiego poza Wenecją, a także w Wenecji. Progresja esejów według makroobszarów (Wenecja i kraje zamorskie, Dalmacja, Kandia i Lewant), częste wewnętrzne odsyłacze i obszerny indeks onomastyczny mają na celu uczynienie z tomu pracy referencyjnej, w całości poświęconej ważnemu i wciąż mało znanemu rozdziałowi w historii odmian włoskiego romansu poza Włochami.
