Wojna nie jest nieunikniona: O psychologii wojny i agresji

Oryginalny tytuł:

War Is Not Inevitable: On the Psychology of War and Aggression

Zawartość książki:

W 1932 roku Einstein zapytał Freuda: "Czy istnieje jakiś sposób na uwolnienie ludzkości od zagrożenia wojną?". Freud odpowiedział, że wojna jest nieunikniona, ponieważ ludzie mają instynkt samozniszczenia, instynkt śmierci, który musimy uzewnętrznić, aby przetrwać.

Jednak prawie cztery dekady badań nad agresją ujawniają, że zamiast być wrodzonym popędem, destrukcyjność jest w nas generowana przez doświadczenia nadmiernego bólu psychicznego. W książce Wojna nie jest nieunikniona: On the Psychology of War and Aggression, Henri Parens argumentuje, że oparty na instynkcie śmierci model agresji nie może być ani udowodniony, ani obalony, ponieważ odpowiedź Freuda jest nieprzetestowalna. Natomiast "teoria wielu trendów agresji" jest możliwa do udowodnienia i ma większą wartość heurystyczną niż model agresji oparty na instynkcie śmierci.

Kiedy szukamy przyczyn wojen, zwracamy się ku historii, a także kwestiom narodowym, etnicznym, terytorialnym i politycznym, wśród wielu innych, ale mamy również tendencję do ignorowania czynników psychologicznych, które odgrywają dużą rolę. Parens omawia takie czynniki psychologiczne, które wydają się prowadzić duże grupy do konfliktu. Najważniejsze z nich to psychodynamika narcyzmu w dużych grupach.

Warunki interakcji wyróżniają się: hiper-narcystyczne duże grupy w historii spowodowały wiele narcystycznych obrażeń u tych, których uważają za lepszych od siebie. Po tym jednak narcystycznie zraniona grupa doświadcza wysokiego poziomu wrogiej destruktywności wobec sprawcy, co z czasem zmusza ją do zemsty. Wśród grup, które były zaangażowane w seryjne konflikty, wojny wynikały z tej psychodynamicznej cykliczności opartej na narcyzmie.

Parens szczegółowo opisuje niektóre z psychodynamiki, które doprowadziły od I do II wojny światowej i ich następstw, a także odnosi się do tego, w jaki sposób główne czynniki, które doprowadziły do tych wojen, muszą, mogą i zostały przeciwdziałane. Czyniąc to, Parens rozważa strategie, dzięki którym cywilizacja konstruktywnie zapobiegała i zapobiega wojnom, a także potrzebę dalszych innowacyjnych wysiłków, aby osiągnąć ten cel.