William z Ockham: O heretykach, księgi 1-5 i Przeciw Janowi, rozdziały 5-16

Oryginalny tytuł:

William of Ockham: On Heretics, Books 1-5 and Against John, Chapters 5-16

Zawartość książki:

Teologowie i prawnicy kościelni w czasach Williama Ockhama ogólnie zgadzali się, że papież może stać się heretykiem. Według Ockhama stało się tak w przypadku papieża Jana XXII.

Pierwsza część Dialogu Ockhama ma na celu wykazanie, że Jan był heretykiem i ustalenie, co należy zrobić, aby usunąć go z papiestwa. Odpowiednie pytania są omawiane w długiej rozmowie między Mistrzem a Uczniem, w której własne opinie Ockhama nie są bezpośrednio wyrażane. W Przeciw Janowi Ockham bardzo jasno przedstawia swoje poglądy.

Według Ockhama żadna osoba ani ciało w Kościele nie jest nieomylne, nawet papież czy sobór powszechny.

Błąd religijny może rozprzestrzenić się niemal w całym Kościele. Ale zawsze znajdzie się resztka, która nie popadnie w błąd.

Tak więc dysydent lub mniejszość może mieć rację. Wśród chrześcijan powinna zatem istnieć wolność słowa. Każdy chrześcijanin, mężczyzna czy kobieta, uczony czy analfabeta, może przedstawić swoją opinię i argumentować za nią "tysiąc razy", w obliczu zaprzeczenia przez samego papieża, nie będąc heretykiem, nawet jeśli opinia ta jest w rzeczywistości herezją.

To, co czyni wierzącego w herezję heretykiem, to upór, tj. niechęć do słuchania lub niechęć do zmiany zdania, nawet jeśli przeciwne dowody są jasno wyjaśnione. Wyraźną oznaką uporu jest próba narzucenia błędu siłą.

Według Ockhama papież Jan XXII był heretykiem, a zatem nie był już papieżem, ponieważ próbował narzucić herezję siłą.