Treatise on Ethics (1684)
Wyjaśnienie może być rozumiane w odniesieniu do naszego umysłowego, moralnego i duchowego życia, przykuło jego uwagę i zajmowało ją od tamtego dnia aż do jego śmierci.
II. Teoria bytu Malebranche'a Jego pierwsza praca, The Search After Truth, ukazała się w latach 1674-76, około czternaście do szesnastu lat po dramatycznym spotkaniu z dziełem Kartezjusza; do dziś jest to jedyne dzieło niezawodnie kojarzone z jego nazwiskiem, choć było to pierwsze z dziewięciu studiów i kilku tomów odpowiedzi, w których zgłębiał i rozwijał swoją myśl.
Malebranche krytykuje dominujące teorie percepcji zmysłowej, wyobraźni, pamięci i poznania, a przede wszystkim proponuje własną teorię tego, w jaki sposób nabywamy i oceniamy idee - od matematycznych po fizyczne, od moralnych po autorefleksyjne. U podstaw tej teorii leży odrzucenie scholastycznej metafizyki arystotelesowskiej, w której mówi się, że konkretne istoty mają moce lub formy, które działają na nasze umysły, aby nas informować. Malebranche - tutaj w towarzystwie innych krytyków tej metafizyki, od Montaigne'a po Bacona i Hobbesa - argumentuje, że dominujący pogląd na istoty obdarzone mocami, dzięki którym działają jednostronnie, jako przyczyny w pełnym tego słowa znaczeniu, nie ma sensu i nie może być potwierdzony przez doświadczenie.
Z drugiej strony, dla Malebranche'a moc można jednoznacznie przypisać tylko Bogu. Istoty stworzone mają tylko tę ograniczoną moc, którą Bóg dał im w warunkach stworzenia.
