Poza nutami: Improwizacja w muzyce zachodniej XVIII i XIX wieku

Oryginalny tytuł:

Beyond Notes: Improvisation in Western Music of the Eighteenth and Nineteenth Centuries

Zawartość książki:

Improwizacja jest ważnym aspektem muzyki, nie tylko w jazzie i innej "muzyce improwizowanej", ale także w muzyce klasycznej. Pianiści mogą dodawać improwizowane interludia do swoich recitali i kadencje do koncertów, które wykonują. Mogą kończyć swoje recitale, grając kompozycje skomponowane na miejscu, swobodnie wymyślone lub na tematy przekazane im przez publiczność. Skrzypkowie i inni instrumentaliści mogą robić to samo. Śpiewacy mogą dodawać do swoich arii ozdobniki, które nie są zapisane w partyturach, co jest praktyką szeroko rozpowszechnioną w dziewiętnastowiecznej operze. Dla słuchacza może nie mieć większego znaczenia, czy to, co słyszy, jest improwizowane czy skomponowane, ale dla wykonawcy oczywiście tak. W rzeczywistości improwizator pokazuje, że jest prawdziwym mistrzem sztuki: może zrobić od razu, bez przygotowania, to, co inni mogą zrobić tylko z przygotowaniem. Istnieje jednak również gatunek kompozycji pisanych, które mają brzmieć jak improwizacje, zwłaszcza te zatytułowane Improwizacja, Fantazja, Impromptu, Preludium i tak dalej. Beyond Notes: Improvisation in Western Music of the Eighteenth and Nineteenth Centuries gromadzi dwadzieścia esejów, które potwierdzają wiele stron koncepcji "improwizacji" i szeroki zakres podejść, jakie można do niej przyjąć. Ze względu na zbiorowy charakter tego tomu, podejścia są rzeczywiście bardzo zróżnicowane.

Niektóre artykuły dotyczą improwizacji z konceptualnego punktu widzenia: czym tak naprawdę jest improwizacja? Inne dotyczą określonego repertuaru lub konkretnych przykładów. Niektórzy zajmują się improwizowanymi dodatkami, inni improwizacyjnymi aspektami napisanych kompozycji. Wkład w improwizacje francuskiego organisty Louisa Vierne'a dotyczy bezpośrednio nagranych improwizacji. Wkład w kadencję fletu w Łucji z Lammermooru Donizettiego obejmuje nagrany materiał, ale był on raczej półimprowizowany, z pewnością przygotowany, ale niekoniecznie zanotowany i niekoniecznie wykonywany identycznie za każdym razem. Współczesne opisy improwizacji można znaleźć w pracach poświęconych włoskim teoretykom muzyki i muzykom w ogóle, a także kompozytorom takim jak Hummel, Paganini, Beriot, Clara Wieck Schumann, Czerny, Liszt i Henselt. Kompozycje w stylu improwizowanym są omawiane w kilku z tych artykułów oraz w jednym poświęconym XIX-wiecznej muzyce węgierskiej lub tak zwanej "cygańskiej". Ornamentacja ad libitum jest omawiana w odniesieniu do sonat skrzypcowych Tartiniego i dziewiętnastowiecznych arii operowych. Inne artykuły omawiają niestabilność, która jest cechą prawie całej muzyki lub migrację motywów i schematów z jednej kompozycji do drugiej, procesy, które torują drogę improwizowanym dodatkom. Kilka artykułów zawiera teoretyczne rozważania na temat improwizacji.

Beyond Notes: Improvisation in Western Music of the Eighteenth and Nineteenth Centuries zawiera wypowiedzi Carmeli Bongiovanni (Genua), Philippe'a Borera (Boudry, Szwajcaria), Rogerio Budasza (Riverside, Kalifornia), Vincenzo Caporalettiego (Rzym), Gregorio Carraro (Padoa), Simone Ciolfiego (Rzym), Damiena Colasa (Paryż), Mariateresy Dellaborry (Pavia), Raffaele Di Mauro (Rzym), Martin Edin (Sztokholm), Valerie Woodring Goertzen (Nowy Orlean), Martin Kaltenecker (Paryż), John Lutterman (Walla Walla, Waszyngton), Naomi Matsumoto (Londyn), Laura Moeckli (Berno), Csilla Petho-Vernet (Paryż), Rudolf Rasch (Utrecht), Renato Ricco (Salerno), Rohan Stewart-MacDonald (Cambridge) i Steven Young (Bridgewater, Massachusetts).