Pamięć transkulturowa i tożsamość europejska we współczesnej niemiecko-żydowskiej literaturze migracyjnej

Oryginalny tytuł:

Transcultural Memory and European Identity in Contemporary German-Jewish Migrant Literature

Zawartość książki:

Zachowanie pamięci o Holokauście jako moralnym i etycznym przypadku granicznym jest kluczem do próby skonstruowania przez Unię Europejską paneuropejskiej tożsamości.

Jednak wraz z rozszerzeniem UE na wschód, nowe państwa członkowskie zakwestionowały wyjątkowość Holokaustu, wzywając do wyraźniejszego uznania traumy stalinowskiego gułagu. Tak więc, mimo że Europa została zjednoczona politycznie, jest podzielona przez rozbieżne postrzeganie przeszłości.

Jessica Ortner argumentuje, że niemiecko-żydowscy pisarze z Europy Wschodniej i NRD, którzy wyemigrowali do Niemiec jako uchodźcy w czasie zimnej wojny lub po jej zakończeniu, krytycznie zareagowali na potrzebę poszerzenia europejskiej pamięci kulturowej o traumatyczne doświadczenia Wschodu. Wśród pisarzy, na których skupia się uwaga, są Katja Petrowskaja, Olga Grjasnowa, Lena Gorelik, Vladimir Vertlib i Barbara Honigmann. Głównym tematem książki jest „podróż wspomnień” z Europy Wschodniej i NRD do (zachodnich) Niemiec i Austrii.

Wprowadzając termin „literatura mnemonicznej migracji”, Ortner twierdzi, że teksty tych autorów negocjują mnemoniczną przepaść między Wschodem a Zachodem. Krytykują oni normatywną politykę pamięci zarówno Niemiec, jak i Związku Radzieckiego i poruszają nie tylko politycznie wybuchową kwestię tego, jak pamiętać zarówno o narodowym socjalizmie, jak i komunizmie, ale także o statusie Żydów we współczesnych Niemczech.