On Emerging from Hyper-Nation: Saramago's Historical Trilogy
On Emerging from Hyper-Nation stanowi próbę odpowiedzi Ronalda W. Sousy na pytanie: "Dlaczego uśmiecham się, czytając jedną z "historycznych" powieści Saramago?".
Skąd ta reakcja emocjonalnego uwolnienia?". Aby odpowiedzieć na "pytanie o uśmiech", książka angażuje się w tryb krytyczny, który można określić jako "analizę dyskursu". Łączy w sobie kilka nurtów krytycznych i opiera się na podstawowych pojęciach z psychoanalizy freudowskiej i lacanowskiej, psychologii adlerowskiej i współczesnej psychologii poznawczej ze względu na ich wartość dyskursywno-analityczną, a nie jako wstęp do lektury psychoanalitycznej per se.
Rozdział wprowadzający przedstawia niektóre koncepcje leżące u podstaw tej złożonej modalności analitycznej i przedstawia przegląd dwudziestowiecznej portugalskiej historii społecznej i gospodarczej. Następnie, z myślą o odpowiedzi na "pytanie o uśmiech", książka czyta trzy powieści laureata Nagrody Nobla Josa Saramago: Baltasar i Blimunda (1982), Rok śmierci Ricardo Reisa (1984) i Historia oblężenia Lizbony (1989).
Lub, lepiej, stara się odczytać własne odczytanie tych trzech dzieł przez Sousę, ponieważ skupia się na tym, jak każda powieść stara się skonstruować zarówno własną lekturę, jak i Sousę jako jej czytelnika. Dyskusja ujawnia szereg zjawisk tekstualnych, które wiążą się z "kwestią uśmiechu".
Wśród nich jest to, że powieści przywołują, często subtelnie, faszystowskie dziedzictwo hermeneutyczne sprzed rewolucji 1974 roku jako część składową ich komunikacji z czytelnikiem; że przywołują historyczną traumę; że funkcjonują jako "tendencyjne żarty" w stylu Freuda; i że poprzez te różne inwokacje starają się ukonstytuować porewolucyjny portugalski podmiot. Odczytanie lektury Sousy kończy się więc odczytaniem niektórych sił kulturowych działających w porewolucyjnej Portugalii.