O figurze w ogóle i ciele w szczególności: Inwencja figuratywna w kinie

Oryginalny tytuł:

On the Figure in General and the Body in Particular:: Figurative Invention in Cinema

Zawartość książki:

W tym wyborze esejów napisanych dla różnych publikacji i platform w latach 90. (eseje, notatki programowe, konferencje) Nicole Brenez przedstawia i stosuje zasady tego, co nazywa "figuratywną analizą" kina. Jak sugeruje tytuł, jej dwa główne zainteresowania można ogólnie podsumować jako "figura" (ogólnie) i "ciało" (w szczególności). Aktor występujący na ekranie jest oczywiście ciałem, ale Brenez wykracza poza psychologiczne lub czysto dramatyczne rozważania, badając, w jaki sposób elementy formalne, takie jak kadrowanie, oświetlenie i montaż, określają, czym jest ciało i jak widzowie je postrzegają, a także w jaki sposób narzędzia filmowe mogą być wykorzystywane do tworzenia nowych ciał - jak w filmach science fiction z lat 90-tych, które zakładają hybrydowe, postludzkie formy. Jednocześnie ciało może być również kolektywem jednostek, a nawet tematów i motywów połączonych za pomocą środków filmowych.

Termin "figura" ma również szerokie i bogate znaczenie w twórczości Brenez, informując o takich pojęciach jak "analiza figuralna", "ekonomia figuralna", "inwencja figuratywna" czy czysta "figuracja". Chociaż przebłyski tych koncepcji pojawiały się w rozproszonych tłumaczeniach na przestrzeni lat, niniejszy zbiór stanowi pierwszy kompleksowy i obszerny wybór jej pism na temat kina w języku angielskim.

Brenez interesuje się niezliczonymi kształtami, jakie przybierają postacie w filmie: cieniami, sylwetkami i konturami, ale także tematami i motywami oraz tym, jak manifestują się one wizualnie i dźwiękowo. Szczególnie interesują ją sposoby, w jakie poszczególne filmy tworzą te figury lub konstelacje figuratywne. Określając metodologię we wstępie książki (list do biografa Johna Forda, Taga Gallaghera), Brenez analizuje i interpretuje niezliczone figury występujące w filmach twórców od Johna Woo po Paula Sharitsa, a także w klasykach Orsona Wellesa i Siergieja Eisensteina. Jednocześnie rygorystyczna i otwarta, oryginalność filmów badanych przez Brenez oraz jej bardzo stymulujące intuicje i powiązania, zaowocowały jednym z najważniejszych studiów kina końca XX wieku.