Opinie czytelników
Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 2 głosach.
Oryginalny tytuł:
Value-Free Science?: Purity and Power in Modern Knowledge
Zawartość książki:
Dlaczego naukowcy unikają polityki lub bronią swojej pracy jako wolnej od wartości? W jaki sposób ideał neutralności zdominował świat nauki? Oto niektóre z głównych pytań, które Robert Proctor porusza w swoim studium polityki współczesnej nauki.
Nauka wolna od wartości podkreśla znaczenie zrozumienia politycznego pochodzenia i wpływu idei naukowych. Proctor w przejrzysty sposób pokazuje, w jaki sposób neutralność wartości jest reakcją na szersze wydarzenia polityczne, w tym wykorzystanie nauki przez rząd i przemysł, specjalizację dyscyplin zawodowych oraz wysiłki zmierzające do stłumienia swobód intelektualnych lub upolitycznienia świata akademii.
Pierwsza część książki śledzi początki neutralności wartości przed XVIII wiekiem. Platon i Arystoteles postrzegali myśl kontemplacyjną jako nadrzędną wobec praktycznego działania, a to oddzielenie teorii od praktyki jest do dziś przywoływane w obronie neutralnej nauki. W XVII wieku Baconowskie poszukiwanie użytecznej wiedzy pozwoliło na nowe i bliższe powiązanie teorii z praktyką, ale także odizolowało wiedzę moralną od filozofii naturalnej. Inna wersja neutralności została wprowadzona przez mechanistyczną koncepcję wszechświata, w której idea życzliwego, skoncentrowanego na człowieku kosmosu została zastąpiona zdewaluowanym poglądem na naturę.
Centralna część książki bada wykluczenie polityki i moralności wraz z pojawieniem się nauk społecznych. Proctor podkreśla przypadek Niemiec, gdzie ideał neutralności wartości został po raz pierwszy wyartykułowany w nowoczesnej formie przez naukowców społecznych próbujących atakować lub bronić marksizmu, feminizmu i innych ruchów społecznych. Śledzi wzrost i upadek pozytywistycznej teorii etycznej i ekonomicznej, pokazując, że argumenty za nauką wolną od wartości często maskują konkretne manewry polityczne. Wreszcie, dokonuje przeglądu krytyki nauki, która została wyrażona w ostatnich debatach na temat krytycznych kwestii w naukach rolniczych, badaniach wojskowych, zdrowiu i medycynie oraz determinizmie biologicznym.
Ta prowokacyjna książka zainteresuje każdego, kto szuka sposobów na pogodzenie ideałów wolności naukowej i odpowiedzialności społecznej.
