
Louis Sbastien Mercier, 'Comment fonder la morale du peuple? Trait d'ducation pour l'avnement d'une socit nouvelle'
W jaki sposób republikańska Francja mogła stworzyć homme nouveau, czyli idealnego obywatela, w którym rodząca się republika pokładała swoje nadzieje? Jest to pytanie, które Louis S bastien Mercier (1740-1814) zadaje w traktacie o edukacji moralnej z 1801 roku, który pozostał niezredagowany do dnia dzisiejszego.
W traktacie tym polimata, znany ze swoich kronik miejskich, a także zaangażowania politycznego podczas rewolucji, zajmuje się pytaniem, które przenika dyskurs rewolucyjny począwszy od 1789 r.: w jaki sposób można zreformować instytucje w taki sposób, aby mogły zasiać ziarno wartości wolności, równości i braterstwa w sercu każdego obywatela? Jego filozofia moralna, taka jak przedstawiona w tym tekście, była w dużej mierze inspirowana niemiecką filozofią krytyczną, a w szczególności pracami Kanta, które Mercier pomógł rozpowszechnić we Francji. Ten nowo zredagowany rękopis jest zatem szczególnie ważny dla zrozumienia zarówno intelektualnej trajektorii autora, jak i historii idei w długim XVIII wieku.
Napisany na początku konsulatu podczas dojścia Napoleona do władzy, tekst ten oferuje naukowcom retrospektywne spojrzenie na społeczne i polityczne wstrząsy, które naznaczyły ostatnie dziesięciolecia ancien r gime'u i okres rewolucji. Jego treść odzwierciedla zarówno osobiste doświadczenia Merciera jako ocalałego z terroru, jak i debaty filozoficzne jego czasów.