Literatura i dobro publiczne: Agenda literacka

Oryginalny tytuł:

Literature and the Public Good: The Literary Agenda

Zawartość książki:

Agenda literacka to seria krótkich monografii polemicznych na temat znaczenia literatury i czytania w szerszym świecie oraz stanu edukacji literackiej w szkołach i na uniwersytetach. Kategoria literackości zawsze była sporna. Oczywiste jest jednak to, że coraz częściej jest ona odrzucana lub nieuznawana jako sposób myślenia lub arena dla myśli. Jest ona sceptycznie kwestionowana od wewnątrz, na przykład przez niekiedy rywalizujące ze sobą roszczenia historii kultury, kontekstualnego wyjaśniania czy studiów medialnych. Jest wstrząsany z zewnątrz przez jeszcze większą presję: przez konieczność ekonomiczną i surowe postawy społeczne, które mogą z niej wynikać.

Przez zmiany technologiczne, które mogą sprawić, że tradycyjne formy poważnej komunikacji międzyludzkiej będą wyglądać na przestarzałe. Z tych właśnie powodów jest to właściwy czas na odnowę, na rozpoczęcie ożywionej pracy nad znaczeniem i wartością czytania literatury.

Rick Rylance podejmuje debatę nad publiczną wartością literaturoznawstwa w książce, która rozpoczyna się od szeroko komentowanej trudnej sytuacji nauk humanistycznych w czasach współczesnych. W porównaniu z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią i matematyką, nauki humanistyczne można negatywnie scharakteryzować jako co najwyżej opcjonalne dodatki.

W najgorszym przypadku - niepoważne i marnotrawne. Fundatorzy i decydenci mogą kwestionować ich wartość pod względem użyteczności, perspektyw zawodowych i wewnętrznej wartości, podczas gdy dziennikarze i komentatorzy przewidują wymarcie.

Jakie jest więc obecnie uzasadnienie dla literatury? Rylance argumentuje, że wartość literatury leży w jej ogromnej obecności publicznej i jej wkładzie w dobro publiczne. Nie przepraszając za nasze inwestycje w literaturę, argumentuje za jej wartością dla wszystkich części naszego społeczeństwa, od produktywności ekonomicznej po dobrobyt osobisty i społeczny. Analizuje dyskusje na temat publicznej roli literatury na przestrzeni czasu, biorąc pod uwagę kluczowe momenty autorefleksji, takie jak Obrona poezji Sir Philipa Sidneya (1581) oraz prace Johna Milla i Ruskina. Dokonuje przeglądu aktualnych argumentów na temat tego, w jaki sposób kultura tworzy wartość: od idei "dóbr publicznych" w ekonomii po wartość czytania dla świadomości społecznej w psychologii poznawczej. Książka zawiera mocne argumenty przemawiające za znaczeniem i pilnością czytania literatury w dzisiejszych czasach.