Pojawienie się żydowskiego ruchu naukowego, który rozpoczął się w Haskali pod koniec XVIII wieku i przejawił się w nauce judaizmu w XIX wieku, było pod wieloma względami związane z ogólną transformacją porządków wiedzy w nowoczesności, a jednocześnie nadało mu rozpoznawalne cechy.
Artykuły zamieszczone w niniejszym tomie odnoszą się do tych przemian na tle diaspory i ruchów migracyjnych w Europie Środkowej i Wschodniej. W studiach nad epistemologią praktyk naukowych, genezą procedur metodologicznych i pojęć czy wymianą podejść teoretycznych, ukazują rozwój nauki o judaizmie, zwłaszcza w odniesieniu do ich skutków w nieżydowskiej historii wiedzy i nauki, w polityce, literaturze i sztuce.
Pod tytułem „Żydzi i ich sąsiedzi”, celem jest ukazanie różnorodnych elementów wspólnej, przeplatającej się historii żydowskich i nieżydowskich kultur w Europie.