
The Standard Language Ideology of the Hebrew and Arabic Grammarians of the ʿAbbasid Period
Jako dyscyplina, studia nad biblijną gramatyką hebrajską rozpoczęły się głównie wśród arabskojęzycznych Żydów w średniowieczu, zwłaszcza w okresie ʿAbbasydów (750-1258 n.e.). Rzeczywiście, uczeni od dawna przyznają, że hebrajska tradycja gramatyczna pod wieloma względami wyrosła z arabskiej tradycji gramatycznej i obok niej. Wiele pojęć obecnych w gramatyce hebrajskiej ma swoje korzenie w pismach arabskich gramatyków z okresu ʿAbbasydów. A jednak, jak pokazały ostatnie prace lingwistyczne i antropologiczne, ustanowienie "gramatyki" języka może być w równym stopniu działalnością ideologiczną lub polityczną, jak i akademicką.
Oprócz samego języka, społeczności językowe dzielą również przekonania i postawy dotyczące tego języka - co antropolodzy lingwistyczni określiliby mianem "ideologii językowej". Ideologia językowa może mieć dramatyczny wpływ na to, jakie formy języka uważa się za akceptowalne i jakiego rodzaju zasady nakłada się na i poprzez opis języka. Niemniej jednak, chociaż wykonano wiele pracy na styku gramatyki i literatury hebrajskiej i arabskiej w średniowieczu, interfejs ich odpowiednich ideologii językowych nie został jeszcze potraktowany teoretycznie ani systematycznie.
W niniejszej książce dokonujemy zatem przeglądu sześciu specyficznych cech "standardowej ideologii językowej", które pojawiają się zarówno w pismach gramatyków hebrajskich, którzy pisali w języku judeo-arabskim, jak i gramatyków arabskich w okresie ʿAbbasydów. Takie uderzające linie podobieństwa językowo-ideologicznego sugerują, że średniowieczni gramatycy hebrajscy mogli odziedziczyć z arabskiej tradycji gramatycznej nie tylko pojęcia gramatyczne lub gatunki literackie, ale także sposób myślenia o języku.