A Historical and Theoretical Guide to Studying Religion
Książka składa się z dwóch powiązanych ze sobą części: pierwszej historycznej i drugiej teoretycznej. Pierwsza część śledzi początki "religioznawstwa", jak obecnie coraz częściej się je nazywa, na początku XIX wieku. Umieszcza te początki w szerszym kontekście kulturowym tego, co ogólnie określa się mianem romantyzmu. Argumentuje się, że główne związki między początkami religioznawstwa i romantyzmu polegają na tym, że oba powstały jako reakcje na główne cechy współczesnej kultury, przede wszystkim odwrócenie uwagi od przeszłości i przyszłości oraz od tekstualności w kierunku racjonalności i materialności, w tym oddzielenie tych dwóch od siebie.
Pierwsza lub historyczna połowa książki jest zbudowana z trzech powtarzających się i trwałych zainteresowań religią przez uczonych, głównie pracujących w naukach społecznych lub humanistycznych, w tym historii, które są wspólne w tym okresie i trwają, choć w bardziej złożonych i zróżnicowanych formach, dzisiaj. Pierwszym z tych trzech zainteresowań jest znaczenie przeszłości dla ludzi religijnych i jej ciągłe znaczenie dla ich teraźniejszości i przyszłości. To zainteresowanie i ocena przeszłości i początków jest, bezpośrednio lub pośrednio, przeciwstawiane orientacji zachodniej nowoczesności na przyszłość oraz zaniedbywaniu i dewaluacji przeszłości. Drugie zainteresowanie lub skupienie się dotyczy nacisku ludzi religijnych na niematerialne lub duchowe w ludzkim życiu i kulturach. Zainteresowanie to jest, bezpośrednio lub pośrednio, reakcją na znaczenie, jakie w nowoczesności przypisuje się temu, co namacalne i materialne. Trzecim zainteresowaniem naukowców kulturami społeczeństw religijnych jest adekwatność i spójność światopoglądów, które zapewniają, co kontrastuje z brakiem we współczesnej kulturze światopoglądów, które mają porównywalny stopień spójności i adekwatności. Te trzy zainteresowania są traktowane poprzez włączenie do każdego z nich krótkich szkiców prac pięciu uczonych ułożonych w porządku chronologicznym.
Wniosek wyciągnięty z tych badań piętnastu uczonych z początku XIX wieku i XX wieku, z których większość pracowała w naukach społecznych lub humanistycznych, jest taki, że podzielali oni zainteresowanie ludzkimi potrzebami, potencjałami i dobrobytem oraz uznanie, że na różne sposoby i w różnym stopniu współczesna kultura jest wątpliwa ze względu na jej niezdolność do zapewnienia tego, co można postrzegać jako aktywny aspekt kultur religijnych, zwłaszcza tych ludów, na które nie wpłynęły główne cechy zachodniej nowoczesności. Wyciągnięty wniosek jest taki, że religia zapewniła i nadal dla wielu zapewnia korzyści, których nowoczesność nie zapewnia, a jeśli religia nie może już odgrywać tej roli, coś innego musi lub zostanie znalezione, aby zaspokoić potrzebę lub zapewnić korzyści, które kiedyś zapewniała religia.
Druga lub teoretyczna część książki odnosi się do pytań i problemów, które pojawiają się w badaniach nad religią. Jednym z nich jest pytanie o to, co należy uwzględnić, jeśli dana osoba lub naród jest identyfikowany jako religijny. Argumentuje się, że adekwatną odpowiedzią na to pytanie jest bardziej złożone i dynamiczne rozumienie religii niż ma to zazwyczaj miejsce, że definicje religii są zwykle zbyt proste i statyczne. Argumentuje się, że istnieją trzy konieczne i wystarczające aspekty lub składniki bycia religijnym. Innym pytaniem poruszonym w tej drugiej części jest to, dlaczego religia jest tak często naznaczona ostrymi różnicami, napięciami, a nawet konfliktami w obrębie jednej religii, między różnymi religiami oraz między religijnymi i niereligijnymi grupami lub ludźmi. Inne pytanie poruszone w tej części dotyczy różnic, które pojawiają się między studiowaniem religii, będąc religijnym, a studiowaniem religii, będąc niereligijnym.
Obie części książki łączy powracająca uwaga poświęcona ostatniej z tych kwestii, czyli różnicy między studiowaniem religii, będąc religijnym, a studiowaniem religii w sposób niereligijny lub świecki. Argumentuje się, że ten problem, relacje między religijnymi i niereligijnymi studiami nad religią, niepokoił tę dziedzinę od jej początków. Rozwój tej dziedziny, przedstawiony w pierwszej części książki, był w dużej mierze prowadzony przez uczonych, którzy nawet jeśli sami nie byli religijni, postrzegali religię jako mającą korzystny wpływ na ludzkie samopoczucie. Jednak w połowie XX wieku stało się jasne, że religia jako część ludzkiego życia i kultury na Zachodzie wymaga bardziej bezpośredniego wsparcia religijnego, a wydziały religioznawstwa w szkolnictwie wyższym zostały utworzone lub powiększone przez naukowców, którzy z podanych powodów mieli bardziej wyraźnie religijne podstawy dla swoich studiów nad religią. Ta różnica w dziedzinie między religijnymi i świeckimi studiami nad religią zagraża spójności tej dziedziny; jednym z nadrzędnych celów książki jest określenie, w jaki sposób i dlaczego większe zbliżenie między obiema stronami jest zarówno bardzo potrzebne, jak i, jeśli kieruje się książką, przystępne.