Don Catrin de La Fachenda

Opinie czytelników

Obecnie brak opinii czytelników. Ocena opiera się na 12 głosach.

Zawartość książki:

Ukończony w 1819 roku i zatwierdzony przez cenzurę w 1820 roku, "Don Catrn de la Fachenda" był ostatnią powieścią napisaną przez Jos J. Fernndeza de Lizardi i jedyną, która pozostała niepublikowana do 1832 roku, pięć lat po śmierci jej autora.

Na pierwszy rzut oka powieść nie wydaje się - przynajmniej moralnie - wątpliwa: źli bohaterowie umierają, "catrinismo" zostaje sensacyjnie pokonane, a pozostała prawda zostaje zmonopolizowana przez duchowieństwo, wojsko i szlachtę. Być może oszołomieni procesem kanonizacji, który Fernndez de Lizardi przeszedł z rąk liberalnej historiografii pod koniec XIX wieku, krytycy mają tendencję do odczytywania "Don Catrn de la Fachenda" jako przedstawiciela porządku kolonialnego, który wyłaniający się naród meksykański musi zniszczyć, aby przejść, wolny od elementów hamujących postęp, w kierunku obiecującego okresu liberalnej modernizacji. Można jednak również prześledzić u bohatera oznaki niepokoju, jakiego doświadczał Lizardi w związku z rozwojem rewolucji, która raczej prędzej niż później narzuci to, co postrzega jako materialistyczny i burżuazyjny kod społeczny.

Prawdopodobnie dlatego wszystkie polityczne oczekiwania w powieści opierają się na postaciach-odkupicielach, które stanowią część aparatu kolonialnego, który Lizardi wydaje się być zaangażowany w modernizację za wszelką cenę: duchowni, którzy cytują Rousseau, urzędnicy wojskowi, którzy deklarują swoją lojalność wobec króla i prawa, kreolscy arystokraci, którzy nie mówią o szlachcie opartej na krwi, ale o szlachcie cnót, oraz literaci, którzy żarliwie wierzą w siłę religii, edukacji i pracy. Wykazując coś, co można by sklasyfikować jako reformizm monarchiczno-konstytucyjny, Lizardi oczekuje, że tacy uprzywilejowani agenci przeprowadzą bez przemocy zmiany polityczne i społeczne potrzebne w Nowej Hiszpanii na początku XIX wieku.

Wyniki zderzenia dyskursów, do którego dochodzi w "Don Catrn de la Fachenda", zdają się potwierdzać nostalgię autora za porządkiem kolonialnym, w którym wieczna prawda, honor i autorytet dominują jako bastiony kościoła, armii i szlachty. W obecnym wydaniu Mara Eugenia Mudrovcic podejmuje się analizy ostatniej powieści Lizardiego, a także dostarcza notatek, które ułatwiają dogłębne zrozumienie tekstu, który choć zabawny, jest złożony i pełen sprzeczności.