Czas, śmierć i kobiecość: Levinas i Heidegger

Oryginalny tytuł:

Time, Death, and the Feminine: Levinas with Heidegger

Zawartość książki:

Badając Levinasowską krytykę Heideggerowskiej koncepcji czasowości, książka ta pokazuje, w jaki sposób pojęcie kobiecości zarówno umożliwia, jak i zakazuje najbardziej płodnego terytorium myśli Levinasa.

Według Heideggera tradycyjne pojęcie czasu, które rozciąga się od Arystotelesa do Bergsona, jest niespójne, ponieważ opiera się na niezdolności do połączenia dwóch założeń: że teraźniejszość jest najbardziej realnym aspektem czasu oraz że naukowy model czasu jest nieskończony, ciągły i składa się z serii mniej lub bardziej identycznych punktów teraz. Dla Heideggera ta sprzeczność, która uprzywilejowuje teraźniejszość i myśli o czasie jako trwającym, wywodzi się z zamieszania wokół Bycia. Sugeruje on, że to nie teraźniejszość, ale przyszłość jest pierwotną ekstazą czasowości. Dla Heideggera śmierć stanowi orientację dla naszego autentycznego rozumienia czasu.

Levinas zgadza się z Heideggerem, że śmiertelność jest znacznie bardziej znacząca, niż uznawali to wcześniejsi filozofowie czasu, ale dla Levinasa to nie moja śmierć, ale śmierć innych determinuje nasze rozumienie czasu. Krytycznie odnosi się do tendencji Heideggera do łączenia ekstazy (przeszłości, teraźniejszości i przyszłości) czasowości w jedną i stara się odejść od tego, co postrzega jako totalizujący pogląd na czas. Levinas chce zrehabilitować unikalny charakter chwili lub teraźniejszości, nie poświęcając jej wewnętrznej dynamiki na rzecz postępu przyszłości i nie zaniedbując ciężarów przeszłości, które nakłada na nas historia.

Autorka sugeruje, że choć Levinasowska koncepcja podmiotowości koryguje niektóre z problemów wprowadzonych przez filozofię Heideggera, takich jak brak adekwatnego podejścia do etyki, Levinas tworzy nowe przeszkody, w szczególności ograniczającą rolę, jaką przypisuje kobiecości. Dla Levinasa kobiecość funkcjonuje jako to, co ułatwia, ale jest wykluczone z relacji etycznej, którą postrzega jako szczyt filozofii. Pokazując, że kobiecość jest strategiczną częścią filozofii Levinasa, ale nie została przez niego przemyślana, autor sugeruje, że jego niepowodzenie w solidnym umieszczeniu kobiecości w jego myśleniu jest strukturalnie zgodne z jego konceptualnym oddzieleniem polityki od etyki.