Teoretycy historyczności twierdzą, że istnieje związek między pamięcią a tożsamością. Obie łączą się i wspierają nawzajem, tworząc narrację lub historię - mit.
Pamięć indywidualna jest fragmentem pamięci zbiorowej, w której członkowie grupy tworzą wspólną pamięć. Źródła ustne mówią nam nie tylko o tym, co ludzie robili, ale także o tym, co chcieli robić, co wierzyli, że robią i co teraz myślą, że zrobili. Historia mówiona opiera się na wspomnieniach.
Podczas gdy pamięć jest życiem, generowanym przez żywe grupy i w ciągłej ewolucji, historia jest niekompletną i problematyczną rekonstrukcją przeszłości. Podczas gdy pamięć jest afektywna i magiczna, historia jest operacją intelektualną.
Podobnie jak pamięć, nauka historii może odtworzyć przeszłość i tak właśnie stało się w Cruz Machado. Oralność przejęła historię i obaliła ją, tworząc fantastyczną i tragiczną legendę, aby wyjaśnić trudności związane z jej początkami.
Ignorując, pomijając i myląc prawdziwą historię kolonii Cruz Machado, legenda stała się oficjalna ze szkodą dla faktów, zapisów i dokumentów.