
Censorship of Literature in Post-War Poland: In Light of the Confidential Bulletins for Censors from 1945 to 1956
Cenzura literatury w powojennej Polsce w świetle poufnych biuletynów dla cenzorów z lat 1945-1956, rekonstruuje i przedstawia sposoby cenzurowania literatury (i, kontekstowo, innych dziedzin sztuki) zgłaszanej do oceny Głównemu Urzędowi Cenzury w Polsce w ciągu pierwszych 11 lat po II wojnie światowej. Materiał źródłowy stanowią poufne Biuletyny - pisma adresowane do urzędników cenzury.
Książka podzielona jest na trzy główne części, z których każda poprzedzona jest wstępem i zakończona obszerną bibliografią.
Część pierwsza: W poszukiwaniu definicji: Czym były Biuletyny Poufne dla Cenzorów? Charakterystyka materiału źródłowego przedstawia podstawowe informacje na temat Biuletynów - ich cele, strukturę i prezentowany w nich materiał. Analiza kończy się definicją poufnych biuletynów urzędu cenzury.
Część druga: Literatura i aktualne zjawiska literackie prekonstruuje obraz życia literackiego przedstawiony w Biuletynach z lat 1945-1956. Biuletyny wielokrotnie zawierały wskazówki pomocne w praktyce cenzorskiej. Omawiano pracę z tekstami literackimi i często podawano przykłady utworów opublikowanych zaledwie kilka miesięcy wcześniej lub takich, które nie przeszły kontroli.
Biuletyny publikowały materiały omawiające zjawiska literackie i inne zagadnienia. Te wcześniej nieuwzględnione (m.in. film, radio i teatr), a także instytucjonalne tło kontroli, omawiam pokrótce w ostatniej części - Camera Censorica. Co jeszcze omawiano w biuletynach?
Materiały prezentowane w tych poufnych periodykach pochodziły z centrali Biuletynów, oddziałów terenowych i pracy cenzorów. Pod koniec mojego studium Autor pozwolił przemówić cenzorom. W rozdziale Przed właściwym podsumowaniem, czyli... Cenzor jako artysta: The Literary Work of the Functionaries of Mysia Street and Its Environs, Autor przytacza dowody na literackie ambicje politycznych funkcjonariuszy - jak w latach 50. nazywano cenzorów.