Akulturacja i asymilacja religijna w Galii Belgijskiej i Akwitanii od podboju rzymskiego do końca II wieku n.e.

Oryginalny tytuł:

Religious Acculturation and Assimilation in Belgic Gaul and Aquitania from the Roman Conquest until the End of the Second Century CE

Zawartość książki:

Dominująca opinia na temat religii galijsko-rzymskiej głosi, że była to fuzja dwóch religii. Uczonych, którzy nie zgadzają się z tym poglądem, można podzielić na dwie różne grupy. Z jednej strony uczeni twierdzą, że w okresie kształtowania się cywilizacji galijsko-rzymskiej nastąpiło częściowe porzucenie rytuałów galijskich, że religia rzymska zaczęła być rozumiana jako lepsza i inna, a religia galijsko-rzymska oferowała więcej zarówno duchowo, jak i materialnie. Z drugiej strony, inni badacze twierdzą, że bóstwa galijskie nadal były czczone, niektóre pod rzymską postacią, inne w ich oryginalnej przedrzymskiej formie.

Akceptują jednak anikonizm, atektonizm i doniesienia, że Rzymianie zaprzestali składania ofiar z ludzi i polowania na głowy. Niniejszy tom dowodzi nie tylko, że kult bóstw galijskich trwał nadal, ale także, że religia galijska wykorzystywała już sanktuaria stworzone przez człowieka i antropomorficzne obrazy przed podbojem rzymskim, że zanik ofiar z ludzi został błędnie przypisany Rzymianom i że Rzymianie nigdy nie stłumili polowań na głowy. W rozdziale pierwszym omówiono niektóre problemy koncepcyjne, w tym dotyczące terminologii, założeń i błędów. W rozdziale drugim przeanalizowano archeologiczne i literackie źródła informacji o religii galijskiej oraz ich wiarygodność. Korzystając z tych źródeł, w trzecim rozdziale zidentyfikowano bóstwa galijskie i rozszyfrowano zagadkę panteonu ustanowionego przez Cezara. W czwartym rozdziale potwierdzono stosowanie przez Galów formalnych struktur kultu i rytuałów oraz przeanalizowano podstawowe elementy takich struktur, przy czym argument ten został poparty porównaniem przedrzymskich sanktuariów celtyckich zarówno z Imperium Rzymskiego, jak i spoza niego. W piątym rozdziale koncepcja ofiary jest badana z perspektywy antropologicznej i podejście to jest stosowane do wszystkich galijskich ofiar.

Badane są również galijskie rytuały wróżenia i okrążania. Podstawa magiczno-religijnego znaczenia i popularności polowań na głowy została ustalona w szóstym rozdziale. Wreszcie, w siódmym rozdziale, zdefiniowano celtycką wiarę w życie pozagrobowe i zademonstrowano jej atrakcyjność. W każdym rozdziale przeanalizowano liczbę galijskich wierzeń i zwyczajów, które były kontynuowane po podboju rzymskim, i wykazano, że religia galijska nie została porzucona, że celtycki projekt sanktuarium był podstawą galijsko-rzymskiego projektu świątyni i że religia galijsko-rzymska była nadal galijska, a także rzymska.