Ocena:

ZEMSTA STALINA autorstwa Nikołaja Tołstoja bada przymusową repatriację Kozaków po II wojnie światowej, analizując moralne i prawne implikacje tego historycznego wydarzenia. Książka dowodzi, że repatriacja stanowiła zbrodnię wojenną i rzuca światło na działania władz brytyjskich, które świadomie skazały wielu z nich na śmierć lub cierpienie pod rządami Stalina.
Zalety:Książka jest chwalona za dokładne badania i wciągającą narrację, odkrywającą w dużej mierze nieznane historyczne okrucieństwo. Dostęp autora do sowieckich archiwów pozwala na obszerną dokumentację i analizę wydarzeń, co czyni ją ważnym wkładem w literaturę historyczną. Recenzenci doceniają jasność, z jaką Tołstoj przedstawia złożone argumenty prawne i moralne dotyczące zbrodni wojennych.
Wady:Niektórzy czytelnicy mogą jednak uznać szczegóły historyczne i analizę prawną za zniechęcające lub zbyt skomplikowane. Istnieją również sugestie, że książka może wymagać wcześniejszej znajomości kontekstu zimnej wojny i prawa międzynarodowego, aby w pełni docenić jej głębię.
(na podstawie 2 opinii czytelników)
Stalin's Vengeance: The Final Truth about the Forced Return of Russians After World War II
W maju 1945 roku, gdy II wojna światowa zbliżała się do końca w Europie, około 30 000 rosyjskich Kozaków poddało się siłom brytyjskim w Austrii, wierząc, że unikną repatriacji do Związku Radzieckiego. Los tych spośród nich, którzy byli obywatelami radzieckimi, został przypieczętowany porozumieniem jałtańskim, podpisanym przez przywódców alianckich kilka miesięcy wcześniej.
Od tego czasu tajemnica otaczała decyzję Wielkiej Brytanii o włączeniu do grona osób odesłanych Stalinowi znacznej liczby Białych Rosjan, którzy uciekli ze swojego kraju po rewolucji rosyjskiej w 1917 roku i znaleźli schronienie w różnych krajach europejskich. Nigdy nie byli oni obywatelami Związku Radzieckiego i nie powinni byli zostać wydani. Niektórzy z nich byli wybitnymi carskimi generałami, na których przekazanie Sowieci szczególnie nalegali.
Generał Charles Keightley, odpowiedzialny brytyjski oficer, zataił obecność Białych Rosjan przed swoimi przełożonymi, którzy wydali wielokrotne rozkazy stanowiące, że tylko obywatele sowieccy powinni zostać przekazani, a nawet wtedy tylko wtedy, gdy nie będą stawiać oporu. Poprzez szereg podstępnych posunięć, Keightley potajemnie wydał Sowietom czołowych dowódców kozackich, podczas gdy siła niezrównanej brutalności została użyta do przekazania tysięcy kozackich mężczyzn, kobiet i dzieci na upiorny los.
Szczególnie złowroga była rola przyszłego brytyjskiego premiera Harolda Macmillana, którego własne machinacje są tutaj analizowane. Po opublikowaniu ostatniej książki hrabiego Nikołaja Tołstoja na ten temat w 1986 roku, brytyjski rząd zwarł szeregi, a trzy lata później angielski sąd wydał przeciwko niemu wyrok w wysokości 1 500 000 za rzekome zniesławienie brytyjskiego szefa sztabu, który wydał śmiertelne rozkazy. Jednak od tego czasu hrabia Tołstoj stopniowo zdobywał niszczycielski zbiór wcześniej nieujawnionych dowodów, wypełniając pozostałe luki w tej tragicznej historii.
Wiele z tych materiałów pochodzi z od dawna zamkniętych sowieckich archiwów, do których Tołstoj uzyskał dostęp na mocy specjalnego dekretu nieżyjącego już prezydenta Rosji Borysa Jelcyna. To, co naprawdę wydarzyło się podczas tych mrocznych wydarzeń, zostało ujawnione po raz pierwszy.